Ondanks mooie beloftes investeren Europese banken ieder jaar opnieuw miljarden euro’s in projecten rond fossiele brandstoffen. Uit onderzoek van ShareAction blijkt dat banken zoals ING, ABN AMRO en internationale giganten als BNP Paribas hun steentje bijdragen aan de fossiele industrie. Investeerders spelen nu een cruciale rol om hier verandering in te brengen.

Financiering voor fossiele brandstoffen. Foto: Ibrahim Boran via Unsplash

Fossiel geld stroomt nog altijd – ondanks beloftes

Vele grote banken, waaronder ING en Rabobank, hebben zich aangesloten bij de Net Zero Banking Alliance, een door de VN geïnitieerd netwerk met het doel investeringen in fossiele projecten te stoppen. Toch lijkt er in de praktijk weinig te veranderen. Volgens cijfers van ShareAction staken 25 vooraanstaande Europese banken afgelopen jaar samen nog zo’n 55 miljard dollar (ruim 50 miljard euro) in bedrijven die olie- en gaswinning uitbreiden.

Deze financieringen houden de productie van fossiele brandstoffen kunstmatig in stand. Als banken zouden stoppen met zulke leningen en investeringen, zouden veel nieuwe olie- en gasprojecten simpelweg niet van de grond komen.

Investeerders moeten hun stem laten horen

ShareAction benadrukt dat het nu aan de aandeelhouders is om actie te ondernemen tijdens het jaarlijkse seizoen van algemene aandeelhoudersvergaderingen (AGM). Zij hebben de macht om banken daadwerkelijk te dwingen te stoppen met lobbyen voor olie- en gasprojecten, door te stemmen op verantwoordingsvoorstellen en kritisch te kijken naar klimaatplannen van banken.

• Actief stemmen: Aandeelhouders kunnen invloed uitoefenen op bestuursbesluiten tijdens de AGM’s.
• Kritisch beleid beoordelen: Check of banken écht stoppen met fossiel, of hun duurzaamheidsbeloftes vooral mooie marketing blijven.

“Deze analyse van ShareAction onderstreept dat echte klimaatdoelen niet samengaan met financiering van fossiele expansie. De NetZero2050-strategie van het IEA laat zien: er mag geen euro meer naar nieuwe olie-, gas- of kolenproductie als we onder 1,5°C opwarming willen blijven. Banken moeten nu eindelijk kiezen voor wetenschap — en een moratorium afkondigen op nieuwe fossiele projecten,” aldus Mark Campanale, oprichter van Carbon Tracker.

Greenwashing ligt op de loer

Voor wie de jaarlijkse duurzaamheidsrapporten van banken leest, klinkt het allemaal veelbelovend. Maar in de praktijk zijn deze mooie woorden vaak niet meer dan greenwashing — een schijn van vergroening, zonder concrete impact. Terwijl banken hun PR op orde brengen, blijft de fossiele sector baat hebben bij hun geld.

Vorig jaar dwongen aandeelhouders bij verschillende banken strengere regels voor kolenfinanciering af. Dit jaar is het zaak om door te pakken bij olie en gas. Volgens Kelly Shields van ShareAction is nu hét moment: “Aandeelhouders hebben laten zien dat ze verschil kunnen maken. Dit jaar moeten ze een krachtig signaal afgeven aan banken en stemmen voor échte, robuuste klimaatactie.”

Hoe nu verder?

• Kijk als consument kritisch naar waar uw geld wordt beheerd.
• Vraag bij de bank gerust eens naar hun investeringsbeleid — veel Nederlanders weten niet dat hun spaargeld in fossiel terechtkomt.
• Bent u aandeelhouder? Gebruik dan uw stemrecht tijdens de komende AVA’s. Banken zullen alleen veranderen onder druk van binnenuit.

De weg naar echte verandering ligt open, maar vraagt eerlijkheid en lef. De financiële sector in Nederland en Europa staat op een kruispunt: blijven we focussen op winst of kiezen we voor toekomstbestendig beleid? Uw stem doet ertoe. Laten we niet alleen groene woorden, maar ook groene daden eisen.