Het lijkt nauwelijks te bevatten: ruim de helft van alle broeikasgassen ter wereld worden uitgestoten door slechts 25 steden. Wat misschien nog opvallender is: 23 van deze steden zijn gigantische metropolen in China. Ook Tokio en Moskou staan op de lijst, maar China heeft veruit de grootste invloed op dit gebied.

Luchtvervuilende fabrieken zijn het dagelijkse nieuwsbeeld geworden, ook in Europese media. Foto: Pixource / Pixabay

China aan kop – maar waar komt onze verantwoordelijkheid kijken?

Steden als Shanghai, Peking, Handan, Suzhou en Tianjin behoren tot de grootvervuilers op mondiaal niveau. Maar niet alleen Chinese steden dragen bij: ook Tokio (Japan) en Moskou (Rusland) zijn flinke emitters. Volgens recent onderzoek van de Sun Yat-sen Universiteit in China, dat 167 steden analyseerde, blijkt dat deze 25 steden verantwoordelijk zijn voor het leeuwendeel van de stedelijke uitstoot wereldwijd.

China nam in het kader van het Klimaatakkoord van Parijs stevige beloftes op zich: voor 2030 de uitstoot flink verminderen én in 2060 klimaatneutraal worden. Toch lijkt deze overgang een flinke uitdaging, gezien de enorme afhankelijkheid van steenkool voor energie en industrie. Het land telt in 2025 ruim 1.058 operationele kolencentrales – meer dan de helft van het wereldwijde totaal! Het is duidelijk hoe bepalend zelfs één land kan zijn voor het mondiale klimaat.

Wat veel Nederlanders zich niet realiseren: een groot deel van China’s industriële productie is bedoeld voor export. Dat betekent dat producten die u in Rotterdam of Eindhoven koopt, vaak uit deze vervuilende centra afkomstig zijn. Europa, waaronder Nederland, speelt dus indirect ook een rol in deze uitstoot. Het is een confronterend feit dat onze consumptiepatronen direct verbonden zijn aan smog in Shanghai of Handan.

Steden: Klein qua oppervlakte, groot qua impact

Volgens de studie van de Chinese onderzoekers beslaan steden wereldwijd slechts 2% van het aardoppervlak. Toch zijn ze goed voor het grootste deel van de economische activiteit en dus ook de meeste uitstoot. Dat is niet verwonderlijk: industrie, transport, woningen en diensten zijn allemaal geconcentreerd in en rond stedelijke gebieden.

De toekomst is duidelijk: willen we de klimaatcrisis effectief aanpakken, dan moeten juist steden voorop lopen in verduurzaming. Energietransitie, investeren in schone technologie en lokale innovaties zijn cruciaal. Voor steden als Amsterdam, Utrecht en Rotterdam is het dan ook essentieel om blijvend in te zetten op duurzame energie, circulaire economie en lokaal geproduceerde goederen – lessen die we kunnen leren, ook al staan de grootste uitstoters elders op de wereldkaart.

Wat kunt u zelf doen?

• Kies vaker voor lokale of Europees geproduceerde producten om de impact van internationale logistiek te verkleinen.
• Denk na over de herkomst van elektronica, kleding en huishoudelijke spullen – zitten daar “verborgen” emissies achter?
• Ondersteun initiatieven die inzetten op groene energie en duurzame stadsontwikkeling in uw eigen woonplaats.

Een “megastad” lijkt ver weg, maar onze keuzes reiken tot ver voorbij de stadsgrenzen. Elke stap richting verduurzaming telt.