De provincie Zuid-Moravië trekt in 2025 maar liefst 20 miljoen euro uit om droogte tegen te gaan. Dit geld gaat onder andere naar de aanleg van retentiebassins en initiatieven die het beter laten infiltreren van water bevorderen. Ondanks dat het afgelopen jaar meer neerslag kende dan gemiddeld, verwachten experts dat droge periodes terugkeren én ernstiger worden.

Dorre grond in Zuid-Moravië
Foto: klimkin / Pixabay

De realiteit van structurele droogte raakt ook Zuid-Moravië hard. De provincie heeft nu een gericht programma opgezet om water langer vast te houden in het landschap en te investeren in groenonderhoud. Volgens het provinciebestuur bereiden deze plannen niet alleen de regio beter voor op toekomstige droogte, maar leveren ze ook directe voordelen op voor het milieu én lokale gemeenschappen.

Veel regen, maar het gevaar is niet geweken

Het is verleidelijk om door de spatregen van afgelopen jaar te denken dat de risico’s meevallen. Maar de cijfers en voorspellingen laten het tegendeel zien: herhaling van het natte weer lijkt voorlopig niet in het vizier. In heel Tsjechië is droogte inmiddels een lastig probleem, zeker in Zuid-Moravië. Hier zijn de gevolgen voor de bodem, de biodiversiteit en de landbouw tastbaarder dan elders.

Subsidieprogramma als antwoord op én preventie van droogte

Op 13 januari keurde het provinciebestuur officieel het subsidieprogramma “Ondersteuning van de strijd tegen droogte, waterretentie in het landschap en daarna zorg voor groen” goed. Hiermee wordt 20 miljoen euro beschikbaar gesteld.

Volgens vicegouverneur Jan Zámečník is het doel helder: de negatieve effecten van droogte en bodemerosie verminderen, en de mogelijkheden om water vast te houden herstellen. In het verleden zijn die mogelijkheden vaak verloren gegaan door bijvoorbeeld rechttrekking van rivieren en intensieve landbouw.

Grootste deel van het geld gaat naar water vasthouden

“Ondanks de flinke regenval afgelopen jaar blijft droogte helaas een structureel probleem, vooral in het zuiden van Zuid-Moravië,” aldus Jan Zámečník. “Hier zijn de sociale, economische en ecologische gevolgen voelbaar, bijvoorbeeld in de districten Znojmo, Břeclav, Hodonín en delen van Brno-Venkov. Droogte raakt niet alleen boeren, maar beïnvloedt ook het dagelijks leven, de natuur en zelfs het toerisme.”

• Van de totale subsidie gaat 12 miljoen euro naar verbeteringen rondom waterretentie. Denk aan herstel van beekjes, vijvers en kleine waterreservoirs – essentieel voor oppervlakte- én grondwater.
• 3 miljoen euro is gereserveerd voor groenbeheer. Vooral anti-erosiemaatregelen krijgen prioriteit.
• 4 miljoen euro gaat naar projectplannen en documentatie – een noodzakelijke voorbereiding voor blijvende oplossingen.
• 1 miljoen euro wordt besteed aan beleid en strategische documenten om het hele programma toekomstbestendig te maken.

Ook opvallend: niet alleen gemeentes, maar ook scholen en kleinere landbouwondernemers mogen aanspraak maken op de subsidie.

Waarom deze aanpak juist nú belangrijk is

De klimaatverandering raakt Nederland én Tsjechië. Regio’s als Zeeland en Brabant werken al jaren aan innovatieve oplossingen voor waterbeheer; Zuid-Moravië sluit zich nu nadrukkelijk bij die trend aan. Wie nu investeert in klimaataanpassing, plukt daar straks de vruchten van, bijvoorbeeld met sterkere ecosystemen, een veerkrachtige landbouw en betere leefomstandigheden.

Praktisch: wat kunnen lokale bedrijven en gemeenten doen?

• Investeer in waterdoorlatende verharding: parkeerterreinen, schoolpleinen en straten met ‘open’ bestrating helpen water de grond in te trekken.
• Plaats groene daken en wadi’s: deze zijn bewezen effectief bij het opvangen en vasthouden van regenwater, ook in Nederlandse steden als Utrecht en Eindhoven.
• Werk samen met lokale boeren: door initiatieven als bufferstroken en kruidenrijke akkerranden te stimuleren, vergroten we de veerkracht tegen droogte én bodemdegradatie.

Tip: Bent u een ondernemer of bestuurder in Zuid-Moravië? Bekijk de subsidieregeling op de officiële website van de provincie, en ontdek hoe u de komende jaren kunt meedoen met deze groene omslag.