Uit een recente enquête van Danske Bank blijkt dat slechts de helft van de Nederlandse vrouwen zeker weet dat zij zich een scheiding financieel kunnen permitteren. De andere helft geeft aan dat ze het óf niet kunnen bekostigen, óf niet weten of ze het zouden redden.

Hoewel Nederland internationaal bekendstaat als een progressief land op het gebied van gelijkheid, laten de cijfers zien dat we er nog lang niet zijn. Vraagt u het aan vrouwen om u heen, dan hoort u al snel dat economische onafhankelijkheid geen vanzelfsprekendheid is.

Volgens het onderzoek, uitgevoerd door Ipsos in opdracht van Danske Bank, geeft 33% van de ondervraagde vrouwen aan dat zij financieel niet in staat zijn om te scheiden. Nog eens 17% twijfelt of het überhaupt mogelijk zou zijn.

Dat betekent: bijna één op de twee vrouwen leeft met deze onzekerheid.

“Dit is een zorgwekkende ontwikkeling,” zegt Jennie Sandén, persoonlijk financieel adviseur bij Danske Bank.

“Gedwongen blijven hangen in een relatie”

Regelmatig onderzoekt Danske Bank de financiële situatie van Nederlanders. Drie jaar geleden gaf 21% van de vrouwen aan dat zij geen ruimte zagen om de relatie te verbreken. Dat percentage is in een paar jaar flink toegenomen.

“Hier ligt echt een maatschappelijk probleem. Als vrouwen zich gedwongen voelen te blijven bij hun partner vanwege geld, verliezen zij hun vrijheid en veiligheid,” aldus Jennie Sandén.

Volgens haar is het tijd dat we dit gesprek openlijk voeren, en vooral dat we de partner met een zwakkere financiële positie actief ondersteunen. Want het onderzoek laat geen twijfel: we zijn er nog niet.

“Is Nederland echt zo gelijk als we denken? Economisch gezien voorlopig nog niet.”

Financiële ongelijkheid werkt door in de toekomst

Ook in Nederland verdienen vrouwen gemiddeld ruim 20% minder dan mannen – en dat tikt flink aan. Lange ouderschapsverlofperiodes, vaker zorg voor zieke kinderen en een scheve taakverdeling in huis veroorzaakt dat vrouwen niet alleen minder verdienen, maar óók vaker opdraaien voor dagelijkse kosten, vertelt Jennie Sandén.

“Op de korte termijn betekent dit: minder geld in handen. Op de lange termijn leidt dit tot een flink lagere pensioenopbouw,” zegt Sandén. “Dat moet gecompenseerd worden – bijvoorbeeld met loonsverhoging, een gelijkmatige verdeling van pensioenopbouw of door het delen van pensioenrechten met je partner.”

Praktische tips van Jennie: Zo werk je samen aan een gelijke geldsituatie

Sandén raadt aan om deze gesprekken in een vroeg stadium te voeren, en regelmatig opnieuw aan tafel te gaan om afspraken vast te leggen.

• Maak financiële gesprekken onderdeel van je dagelijkse leven. Wacht niet tot er problemen zijn en probeer het luchtig te houden.
• Wees open over inkomen en uitgaven: zorg ervoor dat ieder een eigen buffer heeft en zelfstandig kan handelen.
• Houd het eerlijk – verdelen op basis van draagkracht werkt beter dan alles klakkeloos fifty-fifty delen. Verdient uw partner 10% meer? Dan is het eerlijk dat die ook 10% meer bijdraagt aan de vaste lasten.
• Overweeg gezamenlijke rekeningen: zo worden boodschappen, huur/hypotheek en andere gezamenlijke kosten automatisch eerlijk verdeeld. Ieder houdt daarnaast een eigen bedrag over als zakgeld.

De kern: denk vooruit en wees niet bang om voor uw financiële belangen op te komen. “U hoeft uw eigen zekerheid niet op te offeren voor het gezin,” benadrukt Jennie Sandén. “Durf te kiezen voor uzelf.”

Wilt u weten hoe u en uw partner daadwerkelijk gelijke financiële kansen creëren? Kijk voor meer inspiratie bijvoorbeeld op de website van het Nibud of check handige tools bij uw bank.