Het geboortecijfer in Nederland blijft dalen en experts slaan alarm. De discussie draait niet alleen om cijfers: vinden we straks nog voldoende leraren, verpleegkundigen en belastingbetalers? Steeds meer landen – waaronder Zweden, Zuid-Korea en Finland – grijpen nu creatief in. Van belastingkortingen tot een echte gemeentelijke datingapp: kan zoiets ook bij ons werken?

Cijferbreuk na 2024: minder dan 1,5 kind per vrouw

Het gemiddeld aantal kinderen per vrouw was in Nederland in 2024 volgens het CBS gezakt tot 1,43 – het laagste niveau ooit sinds de metingen in de 18e eeuw. Dit raakt inmiddels elke gemeente, van Friesland tot Zuid-Limburg. Demografen en beleidsmakers maken zich zorgen over de vergrijzing en de effecten op onze economie.

Waarom kiezen steeds meer mensen voor minder (of geen) kinderen?

Er zijn uiteenlopende redenen: hoge woningprijzen, onzekere banen, druk op de balans tussen werk en privéleven en toegenomen aandacht voor mentale gezondheid. Ook gelijkwaardigheid in relaties en emancipatie spelen een rol. In opdracht van de overheid is begin 2025 daarom een brede verkenning gestart naar welke factoren ouderschap vandaag zo ingewikkeld maken. Denk aan hoge huurprijzen in steden als Amsterdam en Utrecht, of de impact van flexwerk.

De oplossingen van andere landen: van babybonus tot belastingkorting

Nederland kijkt nu nadrukkelijk naar succesvolle (en minder succesvolle) maatregelen uit andere landen:

• Zuid-Korea: Hier ontvangt ieder gezin bij de geboorte van een kind een aanzienlijke premie en maandelijks een toeslag voor kosten als luiers, voeding en kleding. Dit probeert de financiële drempel te verlagen.
• Japan: In Tokio ging recent een officiële datingapp live die inwoners helpt om een serieuze partner te vinden. Inschrijven vereist onder andere een inkomensverklaring en een intentie om te trouwen. Leuk feitje: de app is populairder bij dertigers dan bij twintigers.
• Hongarije: Kinderrijke gezinnen kunnen flinke subsidies krijgen voor woningverbetering; moeders met vier of meer kinderen betalen geen inkomstenbelasting meer. Bonussen voor gezinsauto’s zijn in 2025 geschrapt.
• Finland: Hier onderzoekt men een bonus tot € 30.000 voor wie voor zijn dertigste zijn eerste kind krijgt. Het doel: het moederschap ‘verjongen’ en gezinnen eerder motiveren.

En Nederland? Voorzichtigheid troef, discussie volop

Welke maatregelen onze regering straks voorstelt, is nog onbekend. De verwachting is dat er – gezien de huidige wooncrisis en de hoge inflatie – vooral praktische oplossingen komen: betaalbare kinderopvang, verlaging van de verhuurdersheffing en misschien zelfs eigen lokale matchmaking-platforms, zoals ‘Rotterdammers Ontmoeten’.

Het definitieve advies verschijnt in juni 2026. Tot die tijd zullen discussies over familiepolitiek, emancipatie en de rol van de overheid hoog op de agenda blijven. Eén ding is duidelijk: populatiebeleid is anno 2025 geen ver van ons bed-show meer, maar raakt ons allemaal.

Tips: Wat kunt ú zelf doen?

• Blijf via officiële kanalen zoals Rijksoverheid.nl op de hoogte van nieuwe regelingen.
• Overweeg regionale subsidiepotjes, bijvoorbeeld voor starters in Noord-Brabant of Fryslan.
• Ga in gesprek met uw gemeenteraad over lokale initiatieven (denk aan flexwoningen of kinderopvang).
• Kijk naar de ervaringen van expats en andere EU-landen: soms zijn eenvoudige ideeën verrassend effectief.

Nederland verandert snel – en u kunt zelf actief meedenken over onze toekomst.