Het is december: het seizoen van samen eten, borrelen en bijpraten bij vrienden en familie. Typisch Nederlands als u het mij vraagt – van een spontaan Sinterkerstfeestje tot een uitgebreid kerstdiner of borrel op Oudejaarsavond. Maar achter elk gezellig samenzijn, staat een gastheer of gastvrouw die meestal flink heeft moeten zwoegen. Van boodschappen tot het dekken van de tafel – het vraagt nogal wat organisatietalent. De hamvraag: wat verwacht men van u als gast?

Volgens Tove Taalesen, auteur van een boek over moderne etiquette, is de realiteit dat Nederlanders de kunst van het ‘op bezoek gaan’ soms onderschatten. Ze deelt haar inzichten, zodat uw volgende bezoek niet alleen gezellig is, maar ook gewaardeerd wordt door uw host.

Het meest gegeven cadeau – waarom dit vaak een slecht idee is

Taalesen adviseert: kom nooit met lege handen, maar niet alles valt even goed in de smaak. Het meest uitgedeelde cadeau, een bos bloemen, blijkt soms juist stress te veroorzaken.

“Neem geen bloemen mee als het een groter of druk bezoek is,” zegt Taalesen. “Geef liever iets als luxe chocolade of goede koffie – u vermijdt dat de gastvrouw halsoverkop op zoek moet naar een vaas, kniptang en water. Een bos bloemen is op zo’n moment meer een klus dan een plezier.”

Natuurlijk zijn er ook andere meningen. Benedicte Wessel-Holst, bekend van haar populaire podcast over interieur, is dol op bloemen: “Het is een persoonlijk en stijlvol cadeau, maar pak het wel zorgvuldig aan.” Haar tip: ga voor een boeket dat al kant-en-klaar in een mooie verpakking zit, zodat uw gast hier geen werk mee heeft. Zo’n boeket kunt u zelfs de dag vóór het etentje laten bezorgen – een subtiele, attente manier om uw dank te tonen.

“Een vriendin van mij viert traditiegetrouw haar verjaardag op kerstavond. Ik liet een dag ervoor een prachtig boeket bezorgen, zodat ze er zonder geregel van kon genieten.”

Beter alternatief: Doordachte cadeaus voor elk budget

Bloemen zijn niet heilig. Volgens Wessel-Holst zijn er nog heel veel andere, verrassende opties waarmee u indruk maakt – zonder dat het ongemak geeft.

• Een speciale fles wijn (tip: kies iets wat goed past bij de smaak van uw gastvrouw of gastheer)
• Een mooi boek, bijvoorbeeld van een lokale auteur of over een hobby van de host
• Een kwaliteitskaars of lekkere handcrème (denk aan Nederlandse merken als Rituals of Marie-Stella-Maris)
• Ambachtelijke olijfolie, chutney of andere lekkernijen uit de regio
• Iets huisgemaakt: een pot zelfgemaakte jam, koekjes of een verse pesto – altijd een hit!

Het draait erom dat u iets kiest waar de gast echt iets aan heeft, zonder dat het overdreven luxe is. “U hoeft geen groots gebaar te maken. Het belangrijkste is dat u met uw cadeau laat zien dat u de moeite van de uitnodiging écht waardeert,” zegt Wessel-Holst.

Ook Taalesen is fan van huisgemaakte cadeaus: “Als er moeite is gedaan voor eten, drank en aankleding – waardeer dat met een attent gebaar.” Misschien kookt uw gastvrouw altijd zelf, of is het huis prachtig versierd? Draag dan bij aan het feestgevoel met een kleine, persoonlijke attentie.

Slimme etiquette-tips voor 2025

• Stem uw cadeau af op het type gastheer/vrouw: een koffieliefhebber verrast u niet met wijn, en omgekeerd.
• Geef iets praktisch of eetbaars – maak het de gastvrouw vooral makkelijk.
• Vermijd bloemen… tenzij u ze van tevoren bezorgt, of kiest voor een boeket dat direct in het water kan.
• Gaat u naar een etentje in Utrecht? Denk aan lokale specialiteiten zoals Domtorentje-chocolaatjes of een fles Vocking worst!

Dus, de volgende keer dat u wordt uitgenodigd: wees voorbereid met een persoonlijk cadeau. Uw gastvrouw of -heer zal het waarderen – en u steelt gegarandeerd de show!

(Dit artikel is met liefde geredigeerd door een Nederlandse redactie in 2025, geïnspireerd op internationale etiquette en eigen ervaringen.)