Uitgebreid onderzoek bij ruim 1.700 zwangere vrouwen in Europa en Azië onthult tekorten

Steeds meer Nederlanders kiezen anno 2025 voor een plantaardig dieet. Gezondheid, milieu en dierenwelzijn spelen daarbij een grote rol. Toch tonen nieuwe onderzoeken aan dat deze trend ook een schaduwzijde kent — zeker voor zwangere vrouwen. Zo laat een grootschalige studie zien dat veel vrouwen tijdens de zwangerschap niet genoeg essentiële voedingsstoffen binnenkrijgen. En opvallend: veganistische voeding maakt het probleem groter.

Volgens het onderzoek, verschenen in PLOS Medicine, voldoet het overgrote deel van de zwangere vrouwen in Westerse landen niet aan de voedingsbehoeften die zij én hun ongeboren kind nodig hebben. En dat is zorgwekkend, want de verwachting is dat deze tekorten de komende jaren zullen toenemen, in lijn met de groeiende populariteit van plantaardig eten.

Het onderzoeksteam, geleid door professor Keith Godfrey van de Universiteit van Southampton, volgde vrouwen uit onder meer Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Nieuw-Zeeland en Singapore. Wat bleek? Maar liefst 90% kampte met een tekort aan essentiële vitamines voor een gezonde zwangerschap en optimale ontwikkeling van het kind. Het ging hierbij vooral om vitamines B12, B6 en D, foliumzuur en riboflavine — voedingsstoffen die vooral in dierlijke producten zitten zoals vlees en zuivel.

Godfrey geeft aan: “Het hoge aantal vitaminetekorten bij vrouwen die zwanger proberen te worden, is echt reden tot zorg. De maatschappelijke druk om minder vlees en zuivel te consumeren — denk aan onze klimaatafspraken — zorgt er onbedoeld voor dat zwangere vrouwen nog minder vitale voedingsstoffen binnenkrijgen. Dat kan ingrijpende gevolgen hebben voor de gezondheid van de baby, nu en later. Veel mensen denken dat voedingstekorten alleen in armere landen voorkomen, maar het raakt juist ook mensen in rijke landen zoals Nederland.”

Het onderzoek keek naar 1.729 vrouwen in de leeftijd van 18 tot 38 jaar, zowel direct bij de conceptie als tijdens het verdere verloop van de zwangerschap. Opvallend: Negen op de tien vrouwen begonnen hun zwangerschap met te lage of marginale waarden aan foliumzuur, riboflavine, en de vitamines B12 en D. En bij veel vrouwen daalde het vitamine B6-gehalte gaandeweg verder. Goed nieuws: het onderzoek laat zien dat vrij verkrijgbare supplementen daadwerkelijk helpen om tekorten van deze belangrijke vitamines te voorkomen — zowel voor, tijdens als na de zwangerschap.

Co-auteur Wayne Cutfield voegt toe: “Natuurlijk is het gebruik van foliumzuur al bekend, maar ons advies is om te kiezen voor een bredere multi-vitamine, specifiek afgestemd op zwangere vrouwen. De voedingstoestand vóór en tijdens de zwangerschap is van grote invloed op de gezondheid en ontwikkeling van het kind, zowel op het lichaam als het leervermogen — een investering voor het leven.”

Wat betekent dit voor u?

• Evalueer uw voedingspatroon: Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Kijk kritisch naar uw menu — met name als u weinig of geen dierlijke producten eet.
• Overweeg supplementen: Bespreek met uw huisarts of verloskundige of een multivitamine speciaal voor zwangere vrouwen voor u geschikt is. Let op het vitamine B12- en D-gehalte.
• Let op lokale producten: Nederlandse supermarkten bieden inmiddels goede opties voor verrijkte sojamelk, plantaardige vleesvervangers en supplementen. Kies bewust en divers.

Tot slot

De trend naar meer plantaardig blijft, maar de wetenschap is helder: zwangere vrouwen moeten extra alert zijn op hun voedingsstatus. Met kleine aanpassingen en het slim combineren van voeding (en soms supplementen), kunt u veel gezondheidsrisico’s voor uzelf en uw baby voorkomen. Vergeet niet: overleg altijd met een zorgprofessional zoals uw verloskundige of (huis)arts voordat u uw voeding aanpast.