Carlos Ramírez werpt kritisch licht op de impact van ons huidige levensritme op emotioneel en fysiek welzijn

De Spaanse psycholoog Carlos Ramírez, gespecialiseerd in psychotherapie, stelde recent het huidige levensritme en vooral onze werkroutines aan de kaak tijdens een zomersymposium aan de Universiteit van Cantabrië. Volgens Ramírez legt het dominante werkmodel van vandaag een dusdanige druk op mensen dat het hun gezondheid rechtstreeks beïnvloedt. “Met een veertigurige werkweek blijft er nauwelijks écht kwalitatieve tijd over,” zegt hij. Veel mensen voelen de spanning van het balanceren tussen werkverplichtingen, gezin en hun eigen behoeften – en vaak blijft er amper ruimte over voor rust, introspectie of gewoon even ‘niks’.

Het symposium, met als titel ‘Het brein in het lichaam: het lichaam als instrument voor zelfontdekking en verandering’, draaide om het belang van pauzeren, observeren en opnieuw in contact komen met jezelf. Ramírez benadrukte hoe cruciaal het is om processen in het onderbewuste bewust te vertragen. Pas dan, zo stelt hij, kun je weer zelf de regie nemen over je eigen keuzes. Vanuit zijn praktijkervaring merkt de psycholoog dat veel mensen nauwelijks nog stilstaan bij wat ze voelen of denken — gevangen in dagelijkse routines die weinig ruimte laten voor innerlijk evenwicht.

De rol van de omgeving in ons emotioneel welzijn kwam nadrukkelijk naar voren in zijn presentatie. Ramírez lichtte toe: wanneer mensen zich gezien en begrepen voelen, ervaart het zenuwstelsel meteen verlichting. Hij verwijst naar de psycho-neuro-immunologie — een vakgebied dat de onlosmakelijke verbinding tussen lichaam en geest blootlegt en aantoont dat emoties directe invloed hebben op ons immuunsysteem. Daarom vindt Ramírez het essentieel dat emotionele gezondheid en aandacht voor relaties niet ondersneeuwen onder de druk van economische of productieve doelen, wat in de Nederlandse werkcultuur ook herkenbaar klinkt.

Kleine stappen in het onderwijs

Ramírez ziet positieve voorbeelden binnen het onderwijs die ook in Nederland inspireren: de groeiende aandacht voor rustmomenten bij kinderen — denk aan ademhalingsoefeningen, stretchen, en het steeds populairdere mindfulness in de klas. Kinderen moeten zich emotioneel veilig voelen om echt te kunnen leren, stelt hij. Daarom zou onderwijs meer rekening mogen houden met de mentale én lichamelijke staat van leerlingen. Volgens Ramírez is dat geen luxe, maar een investering in duurzame gezondheid en leerprestaties. Een visie die, wat mij betreft, stevig ingebed mag worden in elk lokaal beleid.

• David Sinclair, bioloog en expert op het gebied van veroudering: “Toen ik mijn dieet aanpaste, kwam mijn geheugen terug. Ik dacht dat het ouderdom was, maar het bleek mijn levensstijl te zijn.”
• Waarom het psychologisch goed is als gasten in een restaurant hun eigen tafel afruimen

De boodschap van Ramírez valt beslist te vertalen naar Nederland anno 2025, waar burn-outs en stresspercentages onder werkenden onverminderd actueel zijn. Meer ruimte maken voor herstel, aandacht en verbinding zou weleens het beste recept kunnen zijn voor een gezonder leven — én een prettiger maatschappij.