Wetenschappelijk onderzoek: de rurale bevolking is jarenlang fors onderschat – mogelijk tot 84%
Al jarenlang gaan we ervan uit dat de wereldbevolking rond 2025 uit ongeveer 8 miljard mensen zou bestaan. En iedereen houdt rekening met de magische 10 miljard voor het jaar 2050. Maar wat als we daar flink naast zitten? Nieuw onderzoek suggereert dat we het aantal aardbewoners structureel en massaal onderschatten. Waarschijnlijk hebben we ongemerkt al die tien-miljardmijlpaal bereikt – simpelweg omdat onze rekensommen niet klopten.
Een internationale studie, recent gepubliceerd in Nature, laat namelijk zien dat vooral de bevolking op het platteland veel te laag is ingeschat. Dit komt omdat de meest gebruikte methode—het zogeheten grid-systeem, waarbij de aarde wordt opgedeeld in vierkanten die op basis van censusdata worden ingeschat—gebaseerd is op stedelijke gebieden, niet op de uitgestrekte rurale regio’s.
Volgens het Finse team van Josias Láng-Ritter aan de Aalto Universiteit is er daarom een forse blinde vlek in het tellen van mensen buiten de stad. Terwijl maar liefst 43% van alle wereldburgers op het platteland woont. Als hun berekeningen kloppen, zijn mogelijk miljarden mensen vergeten in internationale datasets.
“Voor het eerst is er hard bewijs dat het wereldwijde beeld over rurale bevolkingen structureel te laag uitvalt,” zo stelt Láng-Ritter. “We waren verbaasd hoe groot het verschil was: afhankelijk van de databron zou de rurale bevolking tot wel 84% zijn onderschat in de onderzochte periode.”
Hoe komen ze daarbij? De onderzoekers analyseerden cijfers van 307 damprojecten in 35 landen tussen 1975 en 2010. Regio’s waar mensen regelmatig massaal worden verhuisd, en waar de daadwerkelijke cijfers nauwkeurig gecontroleerd worden. Ze vergeleken officieel geregistreerde aantallen ontheemden met schattingen uit vijf gangbare bevolkingsdatabases.
Daaruit bleek dat vooral in landelijke gebieden de officiële cijfers vaak mijlenver afwijken van de realiteit. De reden: minder nauwkeurige data in rurale gebieden, terwijl die data juist bepalend zijn voor het beeld van de wereldbevolking.
“Niet alleen wetenschappers vertrouwen op deze globale datasets, maar ook regeringen, NGO’s en beleidsmakers wereldwijd. De uitkomsten van duizenden studies en talloze beleidsbeslissingen steunen hierop. Toch blijkt nu dus dat grondige evaluatie vaak ontbrak,” aldus Láng-Ritter.
Overigens zegt niet iedereen dat de fout zo groot is. In een reactie in New Scientist menen sommige experts dat betere satellietbeelden en nieuwe digitale meetmethodes in een aantal landen de kloof verkleinen. Maar zelfs als de afwijking nog maar rond de 10% ligt, gaat het nog steeds om meer dan 800 miljoen mensen die mogelijk onzichtbaar blijven voor statistici!
De fout komt het vaakst voor in regio’s als Zuidoost-Azië, delen van Oost-Europa, het Hoorn van Afrika en rond het Amazonegebied. Daar is het effect van onderschatte tellingen het grootst.
Waarom is dit belangrijk? Populatiecijfers vormen het fundament van beleid: van de aanleg van ziekenhuizen in Friesland tot klimaatplannen in Indonesië. Zonder realistische data kunnen publieke voorzieningen, overheidssteun en internationale hulp onbedoeld mensen buiten sluiten.
De oproep: meer investeren in het tellen van de rurale bevolking. “Willen we iedereen eerlijke toegang tot voorzieningen en hulp geven,” concludeert Láng-Ritter, “dan is kritisch debat over deze tellingen absoluut noodzakelijk voor de toekomst.”
