“De Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde adviseert: geen schermen voor kinderen onder de drie jaar. Maar volgens mij is zelfs dát te jong.”

06/08/2025 – 00:00

Steeds meer experts waarschuwen voor de impact van schermgebruik op jonge kinderen. De Amerikaanse psychiater Daniel Amen – een naam die ook in Nederland steeds vaker genoemd wordt in vakkringen – neemt hierin een ongekend duidelijk standpunt in: “Houd kinderen zo lang mogelijk weg bij schermen.” Dat zei hij zonder omwegen in een recente aflevering van The Unplanned Podcast. Zelfs als het om educatieve content gaat, benadrukt Amen: schermen kunnen het kwetsbare kinderbrein ernstig beïnvloeden.

Tijdens het gesprek gaf de presentator voorbeelden van populaire leer-video’s, zoals die van de Amerikaanse logopediste Miss Rachel. In de VS is Miss Rachel beroemd om haar aanpak met liedjes en gebaren die de taalontwikkeling stimuleren. De interviewer prees het effect: “Mijn kind leert allemaal nieuwe woorden, kan in Artis wijzen naar een giraffe of een ooievaar.” Maar Amen reageerde stellig: “Zelfs als het puur educatief is, is het niet goed. Het is gewoon niet goed voor hun brein.”

Volgens Amen komt dat door de intense prikkels die digitale schermen veroorzaken. Het kinderbrein raakt al snel gewend aan hoge tempowisselingen en oneindige afleiding. “Het echte leven, zoals buiten spelen in het Vondelpark of samen knutselen aan de keukentafel, lijkt dan opeens saai. Kinderen hebben daarna steeds meer prikkels nodig om zich te vermaken,” legt Amen uit. Vandaar zijn advies: houd schermen zo lang mogelijk buiten het dagelijkse leven van jonge kinderen.

Officiële adviezen in Nederland

Het idee dat kinderen pas na hun derde jaar met schermen in aanraking mogen komen, sluit aan bij het standpunt van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en het RIVM. Maar Amen vindt dat zelfs die norm aan de voorzichtige kant is. “De eerste levensjaren zijn cruciaal voor de ontwikkeling van het brein. Beter voorkomen nu dan spijt later; aandachtstekort en schermverslaving liggen sneller op de loer dan veel ouders beseffen.”

Waarom deze waarschuwing nu?

Veel gezinnen in Nederland herkennen dit dilemma. Wat ooit bedoeld was als ‘even rustig koken terwijl je kind een filmpje kijkt’, is in 2025 uitgegroeid tot dagelijkse gewoonte voor steeds jongere peuters. YouTube Kids, Nederlandstalige TikTok-video’s en interactieve apps van lokale merken als Woezel & Pip zijn vaak letterlijk binnen handbereik – zelfs in wachtkamers van de huisarts of op het terras.

Amen benadrukt dat een gezonde hersenontwikkeling draait om echte ervaringen: samen spelen, de natuur in, naar de kinderboerderij of gewoon ouderwets voorlezen. Technologie kan daar later best een plek krijgen, maar niet als fundament in de eerste jaren.

Praktische tips om schermtijd te beperken

• Maak afspraken binnen het gezin: bijvoorbeeld één schermvrij weekend per maand.
• Leg schermen letterlijk uit het zicht: uit het oog, uit het hart.
• Kies voor alternatieven: samen bakken, een hut bouwen in het park, bezoek het NEMO Science Museum of de bibliotheek.
• Wees een voorbeeld: als ouder zelf ook minder schermtijd is effectiever dan alle regels.

Hoe lang is “zo lang mogelijk”?

De oproep van Amen opent een stevige discussie onder ouders, pedagogen en kinderartsen. Hoe streng moet je zijn? Feit blijft: minder schermtijd betekent méér aandacht voor de echte wereld. Uiteindelijk bepaalt elk gezin zijn eigen balans, maar bewustwording rond schermgebruik is essentieel.

In 2025 is het geen nieuws meer: onbegeleid schermgebruik door jonge kinderen heeft stevige nadelen. Toch blijft het onderwerp actueel. Mijn advies? Gun kinderen een digitale detox waar mogelijk – het beste cadeau voor hun brein en de band met u als ouder.