Vanaf 1 januari 2025 is het zover: in Den Haag geldt een verbod op reclame voor auto’s met traditionele verbrandingsmotoren en op aanbiedingen van goedkope vliegreizen. Met deze nieuwe lokale verordening maakt de hofstad als eerste ter wereld zo’n duidelijke keuze voor een duurzame toekomst. Achter deze stap zit een heldere boodschap: producten met hoge CO2-uitstoot worden actief uit het straatbeeld geweerd, met fossiele brandstoffen als voornaamste doelwit.
Beelden van lachende eigenaren in de nieuwste benzineauto? Dat wordt straks verleden tijd op Haagse posters.
Foto: Unsplash
Waarom deze stap? Klimaat, maatschappij en wereldwijde trends
Het besluit van Den Haag komt niet uit de lucht vallen. Al jaren wordt er stad breed gesproken over hoe de energietransitie versneld kan worden en hoe men concrete doelen – zoals klimaatneutraliteit in 2030 – kan halen. Met deze maatregel wil de stad niet alleen de eigen voetafdruk verkleinen, maar Nederland ook internationaal positioneren als koploper.
De lokale overheid grijpt bovendien terug op een sterke oproep van VN-secretaris-generaal António Guterres, die in juni 2024 reclame voor fossiele brandstoffen openlijk vergeleek met sigarettenreclames in de vorige eeuw. De boodschap is duidelijk: reclame beïnvloedt consumentengedrag – zowel vroeger bij tabak als vandaag bij fossiel – en daarmee ook de leefomgeving van ons allemaal.
Wat houdt het reclameverbod precies in?
- Het verbod geldt voor openbare ruimtes: Denk aan bushokjes, digitale schermen, billboards en binnen het OV.
- Naast auto’s: Ook reclames voor vliegreizen, cruises en andere diensten op fossiele brandstoffen worden ontmoedigd of geweerd.
- Uitzondering: Reclame voor aardgas blijft, in lijn met huidige landelijke ondersteuning, vooralsnog toegestaan.
En om misverstanden te voorkomen: autofabrikanten mogen blijven adverteren, als het gaat om elektrische of andere schone alternatieven. Fossiele modellen verdwijnen eenvoudigweg uit de schijnwerpers.
Lokale beweging én landelijke invloed
De Haagse aanpak is geïnspireerd door initiatieven als Reclame Fossielvrij, een Nederlandse organisatie die streeft naar het weren van fossielreclame in heel Nederland. Woordvoerder Femke Sleegers hoopt zelfs op een ‘sneeuwbaleffect’. Stel je voor dat andere steden als Amsterdam, Utrecht of zelfs Europese buren het voorbeeld volgen – de impact kan enorm zijn.
Internationaal zien we Frankrijk als eerste grote land met een nationaal verbod sinds 2022; Graz (Oostenrijk) en Toronto (Canada) broeden op vergelijkbare plannen. Zo groeit uit een lokale verordening misschien wel een nieuwe Europese standaard.
Wat betekent dit voor inwoners en ondernemers?
Voor automobilisten en forenzen verandert er niet direct iets aan het gebruik van hun huidige auto. Wel zal het straatbeeld een stuk groener worden, met minder verleidingen van fossiele merken. Voor ondernemers, mediabureaus en marketingteams is het slim om nu al over te schakelen op promotie van duurzame alternatieven. Denk aan elektrische fietsen van Gazelle, lokale deelauto’s als Greenwheels en het OV-aanbod van HTM of de NS.
Psychologie en cultuur: het effect van een reclameverbod
Uit onderzoek blijkt: minder zichtbaarheid zorgt op termijn voor ander consumentengedrag. Als fossiele brandstoffen niet langer het ‘nieuwe normaal’ zijn in de media, grijpen mensen sneller naar duurzame alternatieven. Psychologisch werkt dit precies zoals de afname van roken door reclameverboden destijds.
Een inspiratie voor andere steden?
Den Haag kiest hiermee niet alleen voor haar eigen inwoners en toekomst, maar zet een voorbeeld voor heel Europa. De energiecrisis van afgelopen winters, discussies over leefbare buurten, maar vooral de groeiende bewustwording rond klimaat maken duidelijk: innovatie begint vaak lokaal, maar krijgt vleugels over de grens.
De volgende keer dat u langs het Centraal Station loopt en de schermen ziet: reken op meer elektrische deelmobiliteit en groene energie dan traditionele brandstofmodellen. En misschien, heel misschien, denkt u even na over uw volgende vervoersmiddel.
