De auto: jarenlang hét symbool van vrijheid, onafhankelijkheid en Nederlandse nuchterheid. Denk aan die typische ochtendrit naar het werk, boodschappen doen bij de Albert Heijn of een dagje naar het strand bij Scheveningen. Maar in 2025 lijkt deze vanzelfsprekendheid langzaam te verdwijnen. Milieumaatregelen, vooral de strengere emissierechten, maken autorijden een stuk duurder – misschien wel zó duur, dat het straks vooral voor de bovenlaag van de samenleving bereikbaar is.

De nieuwe kostenpost: emissierechten in de praktijk

Velen van ons merkten emissierechten tot nu toe niet in de portemonnee; het was een thema voor grote bedrijven en de zware industrie. Sinds de Europese Unie haar klimaatbeleid echter aanscherpt, komt daar verandering in. De reikwijdte van het emissiehandelssysteem wordt vanaf 2027 uitgebreid naar het wegverkeer én woningen. Dat betekent concreet: fossiele brandstoffen worden zwaarder belast, waardoor rijden met benzine- of dieselwagens flink in de papieren gaat lopen.

Wat betekenen deze maatregelen voor uw maandelijkse kosten?

• Benzineprijs stijgt vermoedelijk met zo’n €0,10 per liter.
• Diesel wordt zelfs €0,12 per liter duurder.
• Voor een doorsnee gezin – stel, zo’n 1.300 kilometer per maand, 6 liter op 100 kilometer, huidige benzineprijs €1,60 – betekent dat een verhoging van circa €8 per maand. Op jaarbasis loopt dat op tot bijna €100 extra alleen al aan milieubelasting.

Voor veel Nederlandse huishoudens lijkt dit misschien geen onoverkomelijke uitgave. Maar voor gezinnen die nu al elke euro moeten omdraaien – denk aan alleenstaande ouders in Lelystad of gezinnen buiten de Randstad zonder goed OV – kan elke extra uitgave het verschil maken tussen de auto wel of niet gebruiken.

Sociaaleconomische gevolgen: mobiliteit niet langer vanzelfsprekend

Natuurlijk, vanuit klimaatperspectief zijn deze maatregelen logisch. Minder uitstoot is pure noodzaak, willen we Nederland leefbaar houden voor de generaties na ons. Toch levert deze financiële belasting nieuwe sociale uitdagingen op. Zonder auto worden simpele zaken als woon-werkverkeer naar Amsterdam-Zuidoost of boodschappen doen in dorpen waar de trein slechts één keer per uur rijdt een logistieke uitdaging.

Wordt autorijden exclusief? Voor mensen met een hoger inkomen zijn de meerkosten vaak te dragen. Maar voor een grote groep Nederlanders dreigt een pijnlijke keuze: of minder mobiel zijn, of fors besparen op andere uitgaven. Dat voedt weer de sociale kloof tussen de Randstad en de regio, tussen arm en rijk. Een zorg die ook het NIBUD en Milieudefensie al eens aankaarten.

Is overstappen op elektrisch dé oplossing?

Wie volledig wil ontkomen aan de extra emissielasten, overweegt misschien een elektrische auto. Energie, vooral uit groene bron, wordt in de praktijk steeds betaalbaarder. Toch: de aanschaf van een elektrische auto – zelfs met SEPP-subsidie of lease-deals – is niet voor ieder huishouden weggelegd. Een nieuwe Peugeot e-208 of Volkswagen ID.3 blijft voor velen boven het maandbudget.

Praktische tips om voorbereid te zijn op de toekomst

• Bekijk of deelauto’s zoals Greenwheels of MyWheels in uw buurt een haalbaar alternatief zijn.
• Check bij uw werkgever wat de mogelijkheden zijn rond thuiswerken of reiskostenvergoeding. Sommige werkgevers bieden zelfs e-bike lease aan.
• Onderzoek lokale OV-opties — in sommige gemeenten komt er extra busvervoer of kunt u gebruik maken van het ‘buurtbus’-initiatief.
• Vergelijk regelmatig brandstofprijzen met handige apps zoals DirectLease Tankservice of Gaspedaal.

Slotgedachte

Het lijkt een onvermijdelijke trend: autorijden wordt in Nederland niet alleen technologisch, maar ook financieel een stuk exclusiever. Laten we samen waken dat mobiliteit niet een recht voor enkelingen wordt. Overheid, gemeenten én wij als inwoners moeten de komende jaren samen aan de slag, zodat Nederland bereikbaar blijft — voor iedereen.