Stelt u zich eens voor: vanaf vandaag zouden we allemaal dierlijke producten vervangen door plantaardige alternatieven. Volgens onderzoekers van de Universiteit van New York zou dat een verbluffend effect kunnen hebben op ons klimaat. Zo’n omschakeling zou ons direct meerdere jaren aan wereldwijde CO₂-uitstoot besparen. Klinkt ambitieus, maar het is gebaseerd op keihard onderzoek.

Wat er op ons bord ligt, bepaalt steeds meer hoe onze wereld eruitziet. Vooral door de grote vraag naar vlees, zuivel en eieren ontstaat er een enorme uitstoot van broeikasgassen. Denk aan methaan dat vee uitstoot, maar ook aan alles wat bij de productie en logistiek komt kijken.

De onderzoekers zijn heel helder: als we nú massaal overstappen naar een volwaardig plantaardig dieet, kunnen we tot tien jaar aan CO₂-uitstoot van fossiele brandstoffen compenseren. Natuurlijk is zo’n razendsnelle verandering niet realistisch, maar de impact van kleinere stappen is ook aanzienlijk.

Plantaardige eiwitten, uit bijvoorbeeld tuinbonen, linzen of noten, bieden dezelfde essentiële voedingsstoffen als dierlijke producten – maar dan met een fractie van de milieudruk. Minder land, minder water, minder uitstoot. De cijfers spreken voor zich.

Klaar voor een linzenburger? Plantaardig als klimaatoplossing

De veehouderij is een van de grootste bronnen van methaan – een krachtig broeikasgas dat veel sterker werkt dan het veelbesproken CO₂. De hoeveelheid methaan in de atmosfeer groeit nog steeds. Over CO₂ zijn er enige lichtpuntjes: door allerlei klimaatmaatregelen daalt de uitstoot langzaam.

Wat helpt nu echt voor een snellere daling? Meer kiezen voor plantaardige eiwitten uit bijvoorbeeld linzen, bonen en noten. Naast de klimaateffecten levert dit meteen voordelen op voor onze stikstofbalans, biodiversiteit en de Nederlandse boeren die volop innoveren met peulvruchtenteelt.

Ruimte voor natuur: herstel van bossen en landschap

De onderzoekers brachten wereldwijd regio’s in kaart waar grote hoeveelheden dierlijke producten vandaan komen. In deze gebieden verdringen veehouderijen vaak de oorspronkelijke natuur en bossen. Als we minder dieren houden, ontstaat daar ruimte voor het terugbrengen van natuur en herstel van bossen.

Hierdoor kan de ecologische kringloop zichzelf helpen: bossen vangen CO₂ op en verhogen de biodiversiteit. Volgens de studie kan het herstel van deze vegetatie wereldwijd zorgen voor het wegvangen van negen tot zestien jaar aan CO₂-uitstoot – afkomstig uit fossiele brandstoffen.

Willen we echt verschil maken, dan is het cruciaal om ons voedingspatroon onder de loep te nemen én voedselverspilling tegen te gaan. Slimme keuzes in de supermarkt – minder vlees, meer veldbonen, minder in de afvalbak – betekenen winst voor het klimaat én uw portemonnee.

Een treffend feit: de onderzoekers troffen wereldwijd meer dan 7 miljoen vierkante kilometer aan waar nieuwe bossen zouden kunnen groeien. Dat is groter dan heel Rusland! En het mooie is: veel van deze plekken zijn nat genoeg voor bomen om ook echt goed te gedijen, véél beter dan de plekken die nu worden gebruikt voor herbebossing.

Praktische tips voor wie wil bijdragen

• Probeer lokale plantaardige eiwitbronnen, zoals veldbonen van Friese telers of Nederlandse hazelnoten.
• Kies vaker voor gerechten als linzensoep, bonenstoof of notenspread op brood: simpel, voedzaam én duurzaam.
• Bereken eens eerlijk hoeveel voedsel u jaarlijks weggooit – en maak daar een sport van om dat te verminderen.
• Ondersteun initiatieven als de ‘Week Zonder Vlees’ of bezoek een van de vele nieuwe Amsterdamse vegan restaurants.

Een stap richting minder dierlijk en meer plantaardig hoeft niet drastisch te zijn om effectief te zijn. Elk bord telt. En wie weet, misschien zorgt dat nieuwe linzenrecept binnenkort voor een gesprek aan tafel én minder CO₂-uitstoot voor heel Nederland.