De Europese Unie heeft zichzelf een ambitieus doel gesteld binnen de Green Deal: drie miljard bomen planten voor 2030. Maar de voortgang blijft achter, met amper één procent van het streefgetal bereikt. Toch blijkt dat er binnen Europa grote onderlinge verschillen zijn: Tsjechië laat zien hoe het sneller kan – en wellicht kan Nederland hiervan leren.

Boomkronen in het ochtendlicht. Afbeelding: Pixabay

Waarom drie miljard bomen?

Bomen zijn onmisbaar voor een gezond klimaat en het herstel van biodiversiteit. Ze nemen CO2 op, bieden verkoeling tijdens hete zomers en vormen een thuis voor talloze diersoorten. Binnen de EU Biodiversiteitsstrategie 2030 is het planten van drie miljard bomen dan ook geen loze ambitie. Het is een tastbare stap richting een groener Europa.

Waar loopt het spaak?

Volgens de meest recente gegevens uit het officiële monitoring-systeem van de Europese Commissie zijn er tot nu toe slechts 2.946.218 bomen geplant onder dit plan. Dat is minder dan één procent van het totale doel en laat meteen zien dat papier geduldig is: de uitvoering blijkt taai.

• Trage administratieve processen
• Moeilijke selectie van locatie en boomsoort
• Tekort aan structurele financiering en vrijwilligers

Landelijke verschillen zijn enorm. Terwijl sommige landen nog aan het begin staan, zijn andere – zoals Tsjechië – al goed op weg.

De Tsjechische voorsprong – inspiratie voor Nederland?

Tsjechië levert tot nu toe de grootste bijdrage: met meer dan 1,3 miljoen bomen is hun aandeel ruim boven het gemiddelde. Succesfactor? Lokale betrokkenheid via organisaties als ‘Nadace Partnerství’, heldere communicatie en praktische ondersteuning voor vrijwilligers.

In Nederland kennen we succesvolle projecten als de Nationale Boomfeestdag en acties van Staatsbosbeheer en Natuur & Milieu. Maar om het EU-doel serieus te benaderen, vraagt het om nóg meer samenwerking tussen overheid, provincies, natuurclubs en actieve inwoners. De Nederlandse bodem – met aandacht voor de juiste boom op de juiste plek (denk aan klimaatbestendige soorten als zomereik of lindeboom) – biedt gelukkig veel kansen.

Tips: zo maakt u ook het verschil

• Neem deel aan lokale plantacties in de gemeente of via buurtcollectieven.
• Kies voor inheemse boomsoorten: deze zijn beter voor biodiversiteit en vaak sterker.
• Meld uw eigen initiatieven aan via Europese platforms zoals ‘MapMyTree’ – zo telt Nederland straks echt mee.
• Betrek jongeren: basisscholen en BSO’s helpen graag mee in het groen.

Wist u dit?

Een volwassen grove den (Pinus sylvestris), zoals u die veel vindt op de Veluwe, kan jaarlijks zo’n 20 kg CO₂ vastleggen. Zo maken talloze kleine initiatieven samen wél een groot verschil.

Tot slot

Het planten van bomen klinkt simpel, maar vraagt om gezamenlijke inspanning en heldere keuzes. Laten we leren van collega-landen, bestaande initiatieven bundelen en zorgen dat Nederland in 2025 écht voortrekker wordt in Europa. Want hoe mooi zou het zijn als u zich straks letterlijk omringd weet door het resultaat van deze groene missie bij u in de buurt?