Denkt u bij het ontbijt vaak aan koffie en een vers croissantje? Volgens een recente studie van de Universiteit van Leeds in Engeland kan het overslaan van zoete baksels én koffie ’s ochtends verrassend veel betekenen voor het klimaat. Britse wetenschappers stellen zelfs dat ongezonde voedingsmiddelen een flinke bijdrage leveren aan de uitstoot van broeikasgassen.

Ongezonde voeding zet druk op het klimaat
Foto: Engin Akyurt via Pixabay

Wat ligt er écht op ons bord? Wetenschappers leggen de vinger op de zere plek

De onderzoekers namen meer dan 3.000 generieke voedingsmiddelen en 40.000 merkproducten onder de loep. Hun doel: achterhalen welke etenswaren de grootste impact hebben op onze planeet. Wat direct opvalt, is dat populaire lekkernijen als koekjes, gebak, snoep én dranken zoals koffie, thee en alcohol disproportioneel veel uitstoot veroorzaken.

Feiten op een rij: zoete snacks nemen ongeveer 8,5% van de voedsel-gerelateerde broeikasgasemissies voor hun rekening. Dranken zoals koffie, thee en alcohol zijn zelfs goed voor 15,1%. Samen veroorzaken ze bijna een kwart van alle uitstoot binnen de voedingsindustrie. Dat zijn aantallen die niet genegeerd kunnen worden.

De cijfers uit het onderzoek van het team uit Leeds, gepubliceerd in PLOS ONE, maken de milieukosten van ons Westerse eetpatroon pijnlijk concreet – en nodigen uit tot actie.

Mannen als grootste uitstoters: een opvallend verschil

Nog een interessant inzicht: mannen veroorzaken volgens de studie tot 41% meer voedselgerelateerde uitstoot dan vrouwen. De verklaring? Mannen kiezen vaker voor vlees, alcoholische en suikerhoudende dranken. Dit voedingspatroon verhoogt niet alleen de CO2-voetafdruk, maar legt ook extra druk op landbouw en veehouderij.

Volgens de hoofdonderzoeker, Dr. Holly Rippin: “Iedereen kan meedoen aan een positieve verandering. Het verminderen van vlees- en zuivelconsumptie is essentieel, want deze producten zijn samen goed voor 46% van onze voedseluitstoot. Maar de uitkomsten laten zien dat ook kleinere aanpassingen in ons eetpatroon al veel kunnen opleveren.”

Wetenschappers wijzen er bovendien op dat een dieet met veel dierlijke producten zorgt voor 59% meer uitstoot vergeleken met een vegetarisch eetpatroon. En nu we in 2025 wonen, is duurzame voeding steeds vaker onderwerp van gesprek in Nederlandse supermarkten en talkshows – van AH tot de ontbijtzaal van een Amsterdams hotel.

Zo onderstreept Darren Greenwood van de medische faculteit van Leeds: “Eerdere studies suggereren dat mannen meer calorieën nodig hebben, maar helaas halen zij die het liefst uit vlees in plaats van uit klimaatvriendelijker opties.”

Wat kunt u morgen anders doen? Drie praktische tips

• Vervang dat croissantje of die muffin door volkoren crackers of lokale seizoensvruchten. Nederlands fruit als appels of peren zijn topkeuzes.
• Test een morning zonder koffie (of probeer tenminste plantaardige alternatieven en fairtrade koffie). Zelfs een verdunde dosis doet al veel.
• Kijk kritisch naar uw lunch en avondeten: minder vlees, meer groenten van eigen bodem zoals bloemkool of spruiten. Dat spaart én het klimaat én uw portemonnee.

Samenvatting: kleine hapjes, groot verschil

Deze studie laat goed zien dat we met bewuste keuzes aan tafel onze CO2-voetafdruk direct kunnen verkleinen. Dus morgen een extra stuk fruit of een bakje yoghurt in plaats van een zoet broodje – zo zet u samen met mij een stap naar een groener Nederland.