Wie blijft wachten, kijkt alleen maar toe in zijn eigen leven

“Het is jouw leven, jouw geest – neem de regie.” Met die heldere oproep vat Lama Rinchen, een bekende boeddhistische monnik, een van de belangrijkste principes uit zijn leer samen: persoonlijke verantwoordelijkheid is de sleutel tot innerlijke rust en minder gedoe in het dagelijks leven. Juist nu mentaal welzijn bovenaan de prioriteitenlijst staat voor veel Nederlanders, bieden zijn inzichten een praktische, nuchtere boeddhistische aanpak – zonder zweverigheid of stereotype rituelen.

In een recente video op het YouTube-kanaal van Paramita roept Lama Rinchen op om te stoppen met leven op de automatische piloot. “Als je blijft wachten tot er iets gebeurt, bepaal je niet zelf; dan zijn het de omstandigheden die regeren,” zegt hij. Zijn bijdrage is geen pleidooi voor passiviteit, integendeel: “Jij hoort de baas te zijn. Het is jouw leven, jouw hoofd – neem de regie. Kies bewust. Dat voorkomt een hoop gedoe met de mensen om je heen.”

Wat is volgens het boeddhisme het geheim van geluk?

Volgens Lama Rinchen beschikt iedereen over een bijzonder krachtig middel: je kunt altijd zelf bepalen hoe je je voelt, los van wat er om je heen gebeurt. “Zelf je stemming en je geluk kiezen – of je nu armer of rijker bent, jong of oud, gezond of ziek, alleen of samen – dat is misschien wel de grootste schat die er is.”

In plaats van te blijven jagen op meer, pleit het boeddhisme juist voor een stabiele geest zonder eindeloze verlangens. Zelf merk ik bij mijn werk als redacteur, en vanuit gesprekken met vrienden en collega’s in Amsterdam, hoe waardevol het is als je niet als een jojo meegaat in alles wat buiten je gebeurt.

Lama Rinchen wijst erop dat veel mensen torenhoge bedragen willen betalen om succeslessen van een miljardair te horen, in de hoop op financieel geluk. Toch, benadrukt hij: “De meeste rijken zijn niet per se gelukkiger, ook al is hun vrijheid groot.” Echte waarde zit volgens hem in lessen die je helpen jezelf te genezen, oude patronen los te laten en te groeien als mens. “Wie snapt waar geluk vandaan komt en hoe je het bereikt, bezit werkelijk een grote schat.”

Grip krijgen op je gedachten & karma in beweging zetten

Een andere kernboodschap: neem de touwtjes in handen als het gaat om je geest, zodat je niet wordt meegesleurd door emoties of bevestiging van anderen. “Is het leven even fijn, dan zijn we blij; zit het tegen, dan gaan we onderuit. Maar waar is dan je eigen stem?” vraagt Rinchen zich af. Boeddhisme helpt om meer wijsheid en helderheid te ontwikkelen, en los te komen van het idee dat geluk afhangt van externe factoren.

Ook de wet van karma – waar vaak een zweem van mystiek omheen hangt – wordt nuchter uitgelegd: “Karma is geen vaststaand lot, het is energie. Jij kunt patronen versterken, verzwakken of zelfs ombuigen.” Volgens Rinchen is karma vooral het gevolg van onze acties, gedachten en woorden, die samen bepalen hoe wij ons leven nu, maar ook later, ervaren.

• De “grijze zone” van het leven: dit is volgens de wetenschap de leeftijd waarop gelukkig zijn moeilijker wordt
• “Wanneer we sterven”: praktische meditatie-inzichten van een boeddhistische monnik voor meer geluk

“Het is jouw leven, jouw geest – neem de regie.” Daarmee plaatst Lama Rinchen verantwoordelijkheid terug waar die hoort: niet bij anderen, maar bij jezelf. Juist nu zoveel mensen in Nederland zoeken naar echte rust, kun je met zijn inzichten zonder dure cursussen of exotische retreats, gewoon hier in Rotterdam, Groningen of Den Haag, meer innerlijke balans opbouwen.