De Duitse regering, onder aanstaand bondskanselier Friedrich Merz, heeft ambitieuze plannen: in rap tempo tot 20 gigawatt aan nieuwe gascentrales bouwen, allemaal uitgerust met CCS-technologie. Deze zogeheten Carbon Capture and Storage moet CO₂ opvangen en opslaan, maar in de praktijk is deze aanpak bij gascentrales nog nergens ter wereld op grote schaal getest. Het lijkt daarmee eerder op een kostbare gok dan op een gegarandeerde innovatie.
Een emissievrije toekomst bereiken via een miljardenexperiment: Duitsland wil een technologie in de praktijk brengen die tot nu toe alleen in kleinschalige proefopstellingen is uitgeprobeerd.
Maar in werkelijkheid schuilen er achter de politieke slogans complexe, onbeproefde en vooral dure uitdagingen. Volgens het bekende Duitse medium Focus is er namelijk nog geen enkel commercieel functionerend voorbeeld van zo’n centrale te vinden. Technische projecten met CCS zijn tot nu toe enkel pilotinstallaties, bedoeld voor onderzoek – niet voor echte, grootschalige inzet in het energienet.
De haken en ogen van CCS-technologie
Een van de grootste obstakels: de rookgassen van moderne gasturbines bevatten slechts zo’n vijf procent CO₂. Dat betekent dat de absorptie-eenheden door enorme hoeveelheden lucht en rookgas moeten filteren om slechts één ton CO₂ te vangen. Experts noemen dit de “energiebonus”: het proces van vangen en comprimeren van het gas verbruikt tussen de 20 en 30 procent van de opgewekte stroom. Dat drijft de brandstofkosten op en vergroot indirect de ecologische voetafdruk van de aardgaswinning.
Hoge waterconsumptie als onbekende factor
Bovendien is het waterverbruik aanzienlijk hoger dan bij conventionele gascentrales—tot wel vijftig procent meer, volgens het Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA). Dat is een belangrijk punt, zeker in tijden van droogte en stijgende watertarieven in Nederland en omringende landen.
Zijn er al geslaagde voorbeelden?
Het meest geavanceerde project richting commerciële CCS is momenteel Net Zero Teesside in het Verenigd Koninkrijk. Deze 742 MW gascentrale, gebouwd met partners als Equinor en BP, belooft jaarlijks tot twee miljoen ton CO₂ af te vangen. De geplande start: 2028. In de Benelux is op vergelijkbare schaal nog niets gerealiseerd.
Waarom kiest Duitsland de duurste route naar schone energie?
Voor Nederland en buurlanden roept dit de vraag op: waarom zouden we de duurste en traagste weg kiezen richting klimaatneutraliteit, als bewezen oplossingen als wind, zon, slimme sturing en opslagtechnologieën sneller resultaten opleveren? Zolang de Duitse overheid geen transparant en feitelijk onderbouwd antwoord geeft, lijkt CCS bij gascentrales vooral een politieke belofte in plaats van een realistisch scenario voor de energiesector van de toekomst.
Wat hieruit vooral duidelijk wordt: innovatie is onmisbaar, maar nuchter blijven rekenen en kritisch vergelijken is belangrijker dan ooit. Zeker wanneer het om miljarden aan belastinggeld gaat, en de energietoekomst van heel Noordwest-Europa op het spel staat.
