“We hebben gezien dat menselijke embryo’s daadwerkelijk kracht uitoefenen om zich in de baarmoederwand te nestelen”, zo blijkt uit baanbrekend onderzoek.
Miskramen en vruchtbaarheidsproblemen zijn nog altijd een van de grootste uitdagingen binnen de gynaecologie. Wist u dat 60% van de spontane miskramen plaatsvindt door het niet succesvol innestelen van het embryo? Tot op heden ontbrak het bovendien aan real-life beelden: we moesten het doen met momentopnames, zonder inzicht in hoe het proces zich daadwerkelijk voltrekt.
Daar komt nu verandering in. Een team van topwetenschappers van het Instituut voor Bio-ingenieurswetenschappen van Catalonië (IBEC), samen met het universitair ziekenhuis Dexeus uit Barcelona, heeft als eerste ter wereld het innestelen van een menselijk embryo in 3D en real time vastgelegd. Een echte primeur voor de medische wetenschap én iedereen met een kinderwens.
“We zagen dat een embryo zich niet passief laat meenemen, maar zich letterlijk actief een weg baant in de baarmoederwand door flinke krachten uit te oefenen,” aldus Samuel Ojosnegros, hoofdonderzoeker. “Die trekkrachten zijn essentieel; het embryo moet het weefsel echt binnendringen en helemaal integreren. Het is eigenlijk een behoorlijk intensief, invasief proces. Dat verklaart wellicht waarom veel vrouwen tijdens de innesteling pijn en soms lichte bloedingen ervaren, hoewel niemand het proces tot nu toe ooit zo had waargenomen.”
Het blijkt dat het embryo enzymen afscheidt die het omliggende weefsel afbreken, maar dat is niet voldoende: het embryo moet zich ook fysiek door de stevige, collageenrijke lagen van de baarmoederwand werken – collageen kennen sommigen van u misschien uit gewrichtsupplementen of de beauty-industrie.
Vervolgens vormt het embryo cellen die verbinding maken met de bloedvaten van de moeder. Dit is cruciaal voor de voedingsstofuitwisseling in de eerste levensfases van de zwangerschap. Echt fascinerend hoe moeder en kind op cellulair niveau letterlijk met elkaar verweven raken, vindt u niet?
De details van deze ontdekking zijn gepubliceerd in het gerenommeerde tijdschrift Science Advances. Wat blijkt? Embryo’s trekken actief aan hun omgeving en herschikken het baarmoederweefsel om zichzelf een optimale plek te geven.
“We zagen niet alleen dat het embryo aan de matrix van de baarmoeder trekt en deze herschikt, maar ook dat het zich aanpast aan krachten van buitenaf. Mogelijk spelen zelfs de knijpende bewegingen van de baarmoeder tijdens het leven een rol bij het slagen van de innesteling,” aldus Amélie Godeau, medeonderzoeker. “Juist de fijne balans in deze krachten lijkt doorslaggevend voor een gezonde zwangerschap. Hoe meer we hiervan begrijpen, des te beter kunnen we koppels met een kinderwens begeleiden en de succeskans van IVF en andere vruchtbaarheidsbehandelingen vergroten.”
Voor deze unieke beelden gebruikte de IBEC-ploeg een innovatieve platformtechniek waarbij embryo’s buiten de baarmoeder konden innestelen in streng gecontroleerde omstandigheden. Dat maakte live fluorescentiebeelden en nauwkeurig meten van de mechanische interactie tussen embryo en omgeving mogelijk. Hiervoor werd een gel gebruikt met collageen en eiwitten – stoffen die van nature veel voorkomen in het menselijke baarmoederweefsel.
De onderzoekers vergeleken bovendien menselijke embryo’s met die van muizen om te zien hoe innesteling over diersoorten verschilt. Wat bleek: terwijl bij muizen het baarmoederweefsel zich om het embryo vouwt, dringt het menselijke embryo diep en volledig binnen in het baarmoederweefsel en groeit vanaf dat moment radiaal, van binnenuit naar buiten toe.
“Met deze methode konden we voor het eerst de ‘mechanische handtekening’ van het innestelingsproces nauwkeurig en continu meten”, sluit Anna Seriola, hoofdonderzoekster, af. “Elke stap biedt ons nieuwe inzichten om vruchtbaarheidsproblemen beter te begrijpen en hopelijk in de toekomst te voorkomen.”
