Zes trends die de komende tien jaar onze wereld ingrijpend dreigen te veranderen
- Volgens de Doomsday Clock staan we nog maar 89 seconden van de afgrond
- Nostradamus voorspelt het einde der tijden voor Spanje in 2026
Dit klinkt als het begin van een nieuwe John le Carré-film: een journalist (Colin Mason), voormalig lid van de eerste Australische delegatie naar China in 1970, auteur van twaalf boeken – waarvan één is teruggevonden in het geheime verblijf van Osama bin Laden. De titel? The 2030 Spike: Countdown to Global Catastrophe. Opmerkelijk genoeg werd de analyse zelfs opgenomen in het rapportenarchief van de CIA.
Mason publiceerde zijn visie al in 2003. Hij noemt daarin zes mondiale factoren die, als ze samenkomen, ons dagelijks leven volledig kunnen ontwrichten. Waarom is dit nu, in 2025, zo relevant? Simpel: vrijwel alle risico’s staan al jaren centraal bij wetenschappers wereldwijd en veel voorspellingen zijn inmiddels realiteit. Tijd dus om het rapport opnieuw te bekijken – en te bespreken waar we anno nu staan in Nederland.
De zes bedreigingen voor onze toekomst
Even op een rij, want helderheid is belangrijk in zulke complexe kwesties:
- Energiecrisis en uitputting van fossiele bronnen
- Explosieve bevolkingsgroei, vooral in kwetsbare regio’s
- Stijgende wereldwijde armoede
- Klimaatverandering en de gevolgen hiervan
- Voedseltekorten en prijsstijgingen
- Scherpe toename van waterschaarste en internationale instabiliteit
Het rapport bestaat uit maar liefst 250 pagina’s, vol meer dan honderd praktische adviezen voor beleidsmakers, van Den Haag tot Brussel, om de impact van een wereldcrisis te verkleinen.
Energie: het zwarte goud raakt op
De analyse is helder: “De beste inschattingen stellen dat er wereldwijd nog minder dan één biljoen vaten aan direct winbare olie zijn, terwijl we jaarlijks zo’n 28 miljard vaten consumeren. In het meest optimistische scenario is het binnen 34 jaar op.” De urgentie is inmiddels doorgedrongen, zeker na de energiecrisis in Europa tijdens de jaren ’20 van deze eeuw. Lokale initiatieven zoals het Nederlandse zonnepark in de Flevopolder vallen daardoor steeds beter in de smaak.
Water: de strijd om een basisbehoefte
Volgens het International Water Management Institute staan in 2025 – dat is dus nu – wereldwijd meer dan een miljard mensen onder serieuze druk vanwege watertekort. In het rapport wordt voorspeld dat degradatie, verwoestijning en verzilting van de bodem een onhoudbaar probleem worden, behalve als we nu koers zetten naar fundamentele oplossingen. Nederland heeft gelukkig een sterke traditie in waterbeheer, van de Deltawerken tot innovatieve circulaire waterhuizen in Almere, maar zelfs wij staan voor flinke uitdagingen.
Kunnen we dit tij nog keren?
Mason wijst op de enorme kracht van wetenschap en technologie. Vooral op het vlak van genetica en klimaatonderzoek liggen er kansen om voedsel- en watertekorten aan te pakken. Maar het rapport stelt ook een aantal, voor sommigen misschien controversiële, veranderingen voor, verdeeld over vijf centrale punten:
- Gerichte wetenschappelijke inspanning: minder spitsen op wapens en “gadget”-ontwikkeling, meer op oplossingen voor het dagelijks leven van iedereen.
- Een mondiale autoriteit die de prioriteiten bepaalt én toezicht houdt op implementatie.
- Installatie van een onafhankelijke commissie om nieuwe technologieën te toetsen en potentiële gevaren tijdig te signaleren.
- Een internationaal strafrechtsysteem dat misbruik van gevaarlijke technologieën streng aanpakt.
- Permanent gefinancierde onderzoeksinstituten voor concrete oplossingen, onafhankelijk van politieke grillen.
Is het haalbaar?
Volgens de CIA en Mason: perfect halen we het niet, maar als we samenwerken – regionaal én wereldwijd – komen we een eind in de goede richting. In 2025, zeker na recente discussies rondom waterbelasting of het versnellen van de energietransitie hier in Nederland, voelen deze scenario’s niet meer als sciencefiction. Nu is het moment om kleine en grote maatwerkoplossingen te omarmen, voordat we de controle verliezen.
