De afgelopen week ging er op X (voorheen Twitter) een opmerkelijke oproep rond die ook Nederland niet onberoerd laat. Een Amerikaanse klimaatactiegroep pleit voor een onorthodoxe vorm van protest: het leeg laten lopen van banden van SUV’s in de strijd tegen klimaatverandering. Dit zet de discussie over klimaatactivisme lokaal opnieuw op scherp. Wat betekent dit voor ons, en hoe kijkt men hier in Nederland naar?

SUV Hyundai Tucson op het parkeerterrein van Utrecht CS
Foto: Hyundai Motor Group NL

Waarom SUV’s het mikpunt zijn

SUV’s zijn populair op Nederlandse wegen, van de dorpen in Friesland tot de ring van Amsterdam. Volgens experts dragen deze grote auto’s relatief veel bij aan CO₂-uitstoot. Een rapport van het CBS uit 2024 bevestigde: het aandeel SUV’s op onze wegen stijgt elk jaar en zorgt – in verhouding tot kleinere auto’s – voor extra uitstoot. De Amerikaanse groep stelt nu: SUV’s zijn sinds 2010 wereldwijd de tweede grootste bron van toegenomen CO₂-emissie, zelfs meer dan de luchtvaart.

Een grens over?

Toch gaat zo’n oproep bewust verder dan de gebruikelijke klimaatacties die we hier gewend zijn, zoals de Rotterdamse Klimaatmars of de Extinction Rebellion-blokkades op de A12. Het leeg laten lopen van banden wordt in Nederland als vernieling” beschouwd. De gemeente Amsterdam liet via AT5 weten: “Van andermans spullen blijf je af.” Toch zijn er ook mensen die het sympathiek vinden omdat ‘het onderwerp weer op de kaart staat’.

Risico’s en juridische gevolgen

Binnen de Nederlandse wet valt het bewust laten leeglopen van banden onder zaakbeschadiging, waar streng tegen wordt opgetreden. Stichting Veilig Verkeer Nederland waarschuwt bovendien voor gevaarlijke situaties in het verkeer door zo’n actie. Een automobilist zonder lucht in de banden kan de controle over het voertuig verliezen, vooral op een drukke snelweg of in een smalle straat in Delft.

De maatschappelijke discussie in 2025

• Voorstanders van de actie menen dat alleen schurende acties de aandacht echt vestigen op de klimaatcrisis, juist nu we zien dat beleidsmaatregelen veel traagheid kennen.
• Tegenstanders verwijzen naar het recht op privébezit en pleiten voor ‘positieve’ actie, zoals het stimuleren van elektrisch vervoer of meer OV, bijvoorbeeld via NS Flex.

Op X werd dit thema in Nederland trending. Bekende opiniemakers, zoals Özcan Akyol, gaven aan “de mislukte dialoog rondom SUV’s nu van de straat naar Instagram-accounts” te zien verschuiven. Intussen overweegt het sociale medium actie te ondernemen vanwege mogelijke schending van huisregels.

Wat kunt u als Nederlander doen?

Loopt u warm voor klimaat, maar zoekt u een legale manier om verschil te maken? Dan zijn er zat alternatieven:

• Kies voor deelvervoer: Apps als Greenwheels en Felyx groeien snel.
• Stap over op een EV of hybride: Dankzij belastingvoordeel in 2025 aantrekkelijker dan ooit.
• Praat erover in uw buurt: Meepraten bij wijkinitiatieven blijkt effectief – zie de ‘autoluwe Zuidas’.

De discussie over SUV’s raakt inmiddels ook onze eigen wijken. Dus welke kant u ook kiest, het gesprek blijft nodig. Iets dat ons allemaal aangaat – van Groningen tot Maastricht.

Feitje om te onthouden

Wist u dat ruim 30% van alle nieuwe auto’s in Nederland in 2024 een SUV was? Daarmee scoren we in Europa bovengemiddeld hoog. Genoeg reden om het debat in 2025 aan te blijven jagen –, maar wel met verstand én respect voor elkaar.