Het is zover: in 2025 wordt Auckland, het grootste stad van Nieuw-Zeeland, het toneel van een vooruitstrevende aanpak om de stad groener te maken. De gemeente introduceert binnenkort een milieubelasting die expliciet bedoeld is om projecten zoals nieuwe fietspaden, elektrische bussen en grootschalige boomaanplanting te financieren.

Auckland, Nieuw-Zeeland
Foto: Thant Zin Oo via Unsplash

Voor veel inwoners komt dit neer op iets meer dan één Nieuw-Zeelandse dollar per week – omgerekend zo’n paar euro per maand. Een kleine investering, maar eentje die volgens het stadsbestuur een wezenlijk verschil kan maken voor de leefbaarheid en duurzaamheid van Auckland. Het idee: door deze belasting direct te koppelen aan zichtbare, lokale groene initiatieven, wordt de impact niet alleen meetbaar, maar ook voelbaar op straatniveau.

Auckland als koploper – maar zeker niet de laatste

Volgens de Britse nieuwssite Independent neemt Auckland hiermee wereldwijd het voortouw. Toch is dit allerminst een standaardbelasting die in de gemeentekas verdwijnt. Dankzij een transparant fonds worden de opgehaalde miljoenen uitsluitend besteed aan het verminderen van CO2-uitstoot en het groener maken van de stedelijke omgeving.

• Voorbeeld uit de praktijk: Een gemiddeld huis met een waarde rond 1,18 miljoen NZD betaalt straks circa 1,10 NZD per week.
• Het stadsfonds verwacht in tien jaar tijd tot wel 574 miljoen NZD op te halen. Daarbovenop komt er 471 miljoen NZD van de landelijke overheid.

Hoewel het bedrag per huishouden bescheiden is, kan het gezamelijke effect enorm zijn. Met de inkomsten wil de stad onder meer investeren in nieuwe, lokale buslijnen met waterstofbussen, extra groene zones en veilige fietsroutes.

Kan deze vorm van milieubelasting ook in Nederland aanslaan?

Het is interessant om deze aanpak te vergelijken met lokale initiatieven in bijvoorbeeld Rotterdam of Utrecht. Veel Nederlandse steden kampen ook met uitdagingen rond emissies en stadsvergroening. Toch ontbreekt het vaak aan een directe en transparante financieringsbron. Met een vergelijkbare milieubelasting kunnen gemeenten hier misschien snel meters maken – op voorwaarde dat het geld daadwerkelijk ten goede komt aan zichtbare, duurzame projecten in de buurt.

Waarom deze aanpak toekomst heeft

• Lage drempel, grote impact: Voor bewoners blijft het aandeel laag, maar het effect is collectief groot.
• Direct voordeel voor stad en bewoners: Meer groen, schonere lucht en betere bereikbaarheid dragen bij aan de leefkwaliteit.
• Transparantie voorkomt weerstand: Zolang duidelijk is waar de euro’s naartoe gaan, groeit het draagvlak.

Of, en in welke vorm, dit model naar Nederland komt? Ik ben benieuwd! Eén ding staat vast: steden kunnen met een beetje durf en creativiteit hun steentje écht bijdragen aan een groenere toekomst.