De uitstoot afkomstig van het goederentransport blijft in Nederland toenemen. Recente cijfers van de Oostenrijkse verkeersclub VCÖ laten zien dat de emissies sinds 1990 meer dan verdubbeld zijn. Die trend is ook duidelijk zichtbaar in Nederland, waar het aantal vrachtwagens groeit én het wagenpark sneller veroudert dan men zou hopen.

Vrachtwagens op de snelweg
Foto: Pixabay & Pexels

Hoewel de Europese Unie steeds strenger wordt als het gaat om het verminderen van CO₂- en andere broeikasgasemissies—vooral bij personenauto’s—blijft het goederentransport soms buiten beeld. En dat is een zorgelijke ontwikkeling, zeker als we kijken naar de cijfers uit onze buurlanden. De Oostenrijkse VCÖ maakte bekend dat alleen al in het voorbij jaar 8,8 miljoen ton CO₂ werd uitgestoten door vrachtverkeer in Oostenrijk. Bijzonder: vrachtverkeer is verantwoordelijk voor een fors groter aandeel van de CO₂-uitstoot in de mobiliteitssector dan veel mensen verwachten.

Spoorvervoer als Duurzamer Alternatief

Het is geen geheim meer: goederenvervoer per spoor zorgt voor aanzienlijk minder broeikasgasuitstoot dan transport over de weg. Per 1.000 tonkilometers produceert goederenvervoer per spoor tot twintig keer minder uitstoot dan vrachtwagens. Dit gegeven wordt door zowel milieuorganisaties als beleidsmakers steeds vaker benadrukt.

VCÖ roept landen daarom op om niet alleen meer vracht via het spoor te vervoeren, maar ook het bestaande wagenpark te vernieuwen. Elektrische aandrijvingen, waterstof en alternatieven als biobrandstoffen moeten de standaard dieselmotoren gaan vervangen. Zo kunnen bedrijven inspelen op het groeiende maatschappelijke belang van schone mobiliteit én voldoen aan strengere EU-wetgeving die medio 2025 wordt verwacht.

Tussen 1990 en nu zijn de emissies uit het vrachtverkeer in Oostenrijk met 112 procent gestegen, terwijl het personenvervoer met „slechts” 60 procent steeg. Daarmee is het belang van concrete actie haast niet te onderschatten.

De Nederlandse Wegen Voelen de Druk

De groei van het vrachtverkeer is de afgelopen tien jaar ook in Nederland onmiskenbaar. Eind 2014 telde het Nederlandse wagenpark volgens het CBS 141.000 zware vrachtwagens; eind 2024 is dit opgelopen tot meer dan 180.000. Daarmee kwamen er in tien jaar tijd bijna 40.000 vrachtwagens bij op de Nederlandse wegen. En als u weleens over de A1, A15 of A16 rijdt, merkt u het dagelijks.

Een andere uitdaging is de leeftijd van de vrachtwagens. Het aantal trucks ouder dan tien jaar is in diezelfde periode in Nederland flink toegenomen. Oudere vrachtwagens stoten meer schadelijke stoffen uit, zelfs als ze nog voldoen aan oude Euro-normen. In 2014 reden er ongeveer 47.000 bejaarde trucks rond; tien jaar later zijn dat er ruim 75.000—meer dan 40% van het totaal.

Om die trend te keren, adviseren verkeersclubs en klimaatadviseurs snellere vernieuwing van het wagenpark, afbouw van belastingvoordeel op diesel én stimulering van investeringen in schonere technologie. Nederland zou, net als België en Duitsland, bedrijven structureel moeten ondersteunen bij de overstap naar emissiearme oplossingen. Alleen zo kunnen de afspraken op het Klimaatakkoord van Parijs én de ambities van de Nederlandse regering worden waargemaakt.

Groen rijden begint langzaamaan door te sijpelen

Met name in het busvervoer zien we de laatste jaren flinke stappen richting schoner vervoer: steeds meer stads- en streekbussen rijden op aardgas (CNG) of zelfs volledig elektrisch. Bij vrachtwagens duurt de transitie langer, maar LNG-trekkers en elektrische vrachtwagens winnen terrein. Niet voor niets opende recent langs de A12 bij Arnhem een van de eerste LNG-tankstations van het land, waar chauffeurs dag en nacht zelfstandig kunnen tanken. Voorlopig zijn het vaak nog de grote logistiekers als Heineken, Jumbo en Coolblue die het voortouw nemen, maar de verwachting is dat het hele MKB volgt zodra de kosten en infrastructuur gunstiger worden.

Of u nu ondernemer bent, chauffeur, of simpelweg betrokken burger: duurzame keuzes in transport zijn anno 2025 noodzakelijk én steeds bereikbaarder. Met innovatie, Europees beleid én een flinke portie Hollandse handelsgeest zetten we samen stappen naar schonere logistiek.