Het is al lang bekend dat woorden slechts een klein onderdeel zijn van menselijke communicatie. We delen onze gevoelens, intenties en meningen vaak onbewust via allerlei andere kanalen.

Gebaren zijn daarbij van groot belang. Denk aan de manier waarop u kijkt, hoe u zich beweegt of zelfs hoe u iemand de hand schudt. Uit onderzoek van onder meer de Universiteit van Amsterdam blijkt dat deze non-verbale signalen vaak zwaarder wegen dan gesproken woorden.

Welke gebaren en lichaamstaal zorgen er nu echt voor dat u in een paar seconden sympathiek overkomt? Ik heb de recentste inzichten én praktische tips voor u op een rij gezet.

Non-verbale communicatie spiegelen

‘Spiegelen’ – in vaktermen ook wel synchronie genoemd – betekent dat u onbewust het gedrag of de lichaamstaal van uw gesprekspartner nadoet. Dit gebeurt vaak vanzelf, maar u kunt het ook subtiel trainen, bijvoorbeeld door licht dezelfde houding aan te nemen of eenzelfde gebaar te maken.

Let op: als u dit te overdreven of onnatuurlijk doet, prikt uw gesprekspartner er zo doorheen. Zeker in een land als Nederland, waar mensen graag direct zijn, kan het juist argwaan wekken. Maar als het natuurlijk aanvoelt, versterkt het de onderlinge klik: u lijkt vertrouwd en oprecht betrokken.

Ontspannen houding straalt vertrouwen uit

Een ontspannen lichaamstaal wordt bijna altijd positief opgevat. Is uw houding los, schouders omlaag, handen zichtbaar? Dan laat u zonder woorden merken dat u zich op uw gemak voelt en de ander vertrouwt.

Zelfs als u zwijgt – bijvoorbeeld in de trein tussen Utrecht en Amsterdam – merkt de ander vaak of u zich prettig voelt. Let maar eens op: als iemand rustig durft te gaan dutten naast een onbekende, straalt dat vertrouwen en veiligheid uit. Onder psychologen is bekend dat vooral vrouwen die vóór een man in slaap vallen, onbewust een boodschap van vertrouwen uitzenden. Fascinerend, toch?

Licht voorover buigen: toon uw interesse

Een subtiel voorovergebogen houding naar uw gesprekspartner toe wordt onbewust als open en geïnteresseerd ervaren. U laat zien dat u aandachtig bent en de ander serieus neemt.

Let wel: overdrijf het niet. In Nederland houdt men van persoonlijke ruimte. Komt u te dicht bij of leunt u te opzichtig naar voren, dan kan het snel ongemakkelijk worden. Dus: houd het bij een klein gebaar.

Knikken en actief luisteren

Regelmatig knikken tijdens een gesprek is een krachtig signaal dat u luistert en de ander begrijpt. Maar let op het ritme: knik op natuurlijke momenten, zodat het niet nep overkomt. Ongepast knikken – bijvoorbeeld als de ander net klaar is met praten – valt direct op. Blijf dus bewust aanwezig in het gesprek.

De kracht van de glimlach

Weinig signalen werken zo sterk als een oprechte glimlach. Glimlachen laat zien dat u openstaat voor contact, zorgt voor een positieve sfeer en werkt vaak aanstekelijk. Niet voor niets zijn mensen met een glimlach populair bij collega’s of in de Rotterdamse kroeg. Het blijft één van de krachtigste “sociale smeermiddelen”.

Open handpalmen en ontspannen handen

Laat uw handpalmen zien (naar boven of opzij gericht) en houd uw handen losjes. Dit eenvoudige gebaar zegt onuitgesproken: “Ik heb hier niets te verbergen en ben eerlijk.” Vooral in zakelijke situaties – denk aan een overleg op het kantoor van ING of Rabobank – kan dit het verschil maken tussen afstand en vertrouwen.

Praktische tips om direct sympathie te wekken

• Maak kort oogcontact als u iemand ontmoet
• Neem een open, rustige houding aan
• Lach (oprecht!) – zelfs als het om kleine dingen gaat
• Knik af en toe subtiel mee tijdens het gesprek
• Gebruik uw handen om uw woorden te ondersteunen, maar overdrijf niet

Deze kleine aanpassingen zijn eenvoudig, maar maken volgens psychologen letterlijk binnen enkele seconden verschil. Probeer het uit, bijvoorbeeld in de supermarkt of op uw werk. U zult versteld staan hoeveel leuker en makkelijker contact leggen ineens wordt.