Kinderen en tieners brengen tegenwoordig uren per dag online door. Voor hen zijn foto’s iets vanzelfsprekends – en vaak beseffen ze niet dat wat onschuldig lijkt, in een fractie van een seconde voor problemen kan zorgen.

Let goed op wat uw kinderen delen op het internet
Afbeelding: Shutterstock

“Mijn dochter zette een foto met vriendinnen op Instagram. Nooit gedacht dat de volgende dag boze ouders van één van die meiden zouden bellen met het verzoek de foto meteen te verwijderen. We snapten eerst niet waarom. Pas later bleek dat hun reactie volledig terecht was.” Zo deelt een moeder uit Utrecht anoniem haar ervaring.

Niet alleen kinderen, ook ouders delen regelmatig foto’s van hun kroost op social media, soms uit trots, soms voor familie en vrienden. Maar al is het bedoeld als iets kleins – een onschuldig kiekje kan ongemerkt te veel prijsgeven.

Wat zegt de wet in Nederland over kinderfoto’s online?

Kinderen worden door de AVG (de Europese privacywet, ook bekend als GDPR) extra beschermd. Is een kind jonger dan 16, dan mogen zijn/haar persoonsgegevens – dus ook foto’s – alleen online als de wettelijke vertegenwoordiger (meestal de ouder) daar toestemming voor geeft. Ook de Nederlandse wet legt (in het burgerlijk wetboek, artikel 1:247 BW) de plicht bij ouders om hun kinderen te beschermen.

Met het VN-Kinderrechtenverdrag en de Grondwet erbij, is het onmiskenbaar: ouders zijn verantwoordelijk voor de privacy en veiligheid van hun kind. Kinderen zelf hebben simpelweg het inzicht nog niet wat de risico’s van één onbenullige foto online kunnen zijn.

Voor kinderen is het delen van foto’s inmiddels gewoon de standaard.

Wie beslist over fotodelen – ouders of kinderen?

Pas na hun 16e mogen kinderen volgens de wet zelf besluiten wat ze online zetten. Tot die tijd ligt de verantwoordelijkheid bij u, als ouder of verzorger. Stemt u niet in met het delen van foto’s, dan is het zaak direct in te grijpen.

Toch zijn de meningen hierover verdeeld. U ziet zelfs ouders die al vóór de geboorte een Instagram voor hun baby aanmaken – en daar vervolgens alles delen: van de eerste ultrasounds tot schoolrapporten. Daardoor ontstaat er ongemerkt een enorme online geschiedenis, en juist die kan in de toekomst voor flinke problemen zorgen. Klasgenoten van later herkennen die foto’s terug en kunnen die gebruiken om te pesten. Bovendien kan het voor de vertrouwensband in de familie funest zijn.

Een onschuldige vakantiefoto kan bovendien door mensen met verkeerde bedoelingen worden opgeslagen of verspreid. Dat is áltijd onverenigbaar met het belang van het kind. Mijn advies: maak van uw kind geen online persoonlijkheid en houd gevoelige gezinsfoto’s liever privé – voor uzelf en uw directe kring.

Toch delen? Doe het veilig en bedachtzaam

Tuurlijk is de verleiding groot om mooie momenten te delen. Nederlanders zijn niet voor niets grootgebruikers van WhatsApp en Instagram. Maar als u écht wilt delen, zorg dan voor de juiste instellingen en bedenk altijd hoe u uw kind het beste beschermt.

• Zet uw social media op privé en houd in de gaten wie uw profiel bekijkt;
• Accepteer geen onbekenden;
• Denk na over herkenbaarheid: een foto op afstand, van de zijkant, of zonder duidelijk gezicht geeft vaak hetzelfde gevoel – met minder risico’s;
• Vermijd foto’s met klantnamen, huisnummers, scholen of andere persoonlijke info;
• Overweeg in familie-apps zoals Signal te delen, waar privacy beter is ingeregeld.

Let op gevoelige foto’s: wat op het internet komt, blijft meestal niet tussen vier muren.

Houd de digitale voetafdruk van uw kind in de gaten

Ook kinderen zelf zijn verantwoordelijk voor hun online gedrag. Leg – op een manier die past bij hun leeftijd – uit wat er gebeurt als je foto’s deelt en waarom voorzichtigheid nodig is. Leer uw kind toestemming vragen voor het plaatsen van foto’s waarop anderen staan.

• Maak er een goede gewoonte van om samen het socialemediaprofiel van uw kind te checken.
• Bekijk wie hem of haar volgt, wie berichten kan zien en wie die kan verspreiden.
• Help met het instellen van privacy-instellingen.
• Zorg dat uw kind weet bij wie het terecht kan als iemand onbekends contact zoekt of iets vervelends stuurt.
• Aarzel niet om in te grijpen als u merkt dat er iets niet pluis is.

Samengevat

Het is 2025 en foto’s zijn overal. Maar als ouder ligt de verantwoordelijkheid voor online privacy onverminderd bij u. Geef het goede voorbeeld, blijf alert op wie meekijkt en durf gezin boven likes te stellen. Dat scheelt ellende én beschermt het vertrouwen tussen u en uw kind.