De Nederlandse overheid investeert fors in het terugdringen van CO₂-uitstoot: we stappen massaal over op groene stroom, elektrische auto’s zijn niet meer uit het straatbeeld weg te denken, en zelfs Schiphol kijkt naar duurzamere oplossingen. Maar terwijl we allemaal de focus leggen op koolstofdioxide, groeit er stilletjes een nog groter gevaar: methaan.

Methaan: Het Onzichtbare Broeikasmonster

Steeds meer onderzoeken tonen aan dat methaan minstens zo’n grote, zo niet grotere rol speelt bij klimaatverandering dan CO₂. Waar we bij CO₂ praten over jarenlange discussies in Den Haag, mist methaan vaak de publieke aandacht. Onterecht, want experts waarschuwen: het opwarmingseffect van methaan is tot wel 80 keer krachtiger dan dat van CO₂, zeker op de korte termijn.

Snelle Toename sinds 2006

Volgens recente publicaties, zoals in “Frontiers in Science”, breekt de wereld ieder jaar nieuwe records qua methaanuitstoot. Sinds 2006 is het probleem in stroomversnelling geraakt. Zonder ingrijpende maatregelen ziet het er naar uit dat deze trend voorlopig niet zal keren. Dat ‘keerpunt’ bereiken, hangt dus volledig af van serieuze actie.

Waar Komt Methaan Vandaan?

• Fossiele industrie: De winning en verwerking van olie, kolen en aardgas is verantwoordelijk voor een groot deel van de methaanlekken. Denk aan gasvelden bij Groningen of installaties in de Maasvlakte.
• Veehouderij: Runderen blijven methaan uitstoten, hoe innovatief de sector ook probeert te zijn. In 2025 wordt geschat dat deze sector wereldwijd zo’n 30 miljoen ton extra methaan per jaar bijdraagt vergeleken met tien jaar geleden.
• Smeltende permafrost: Onderzoek op onder andere de Russische toendra wijst uit: door het smelten van eeuwenoud ijs komt enorme hoeveelheden methaan vrij. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel: warmere grond – meer methaan – nóg snellere opwarming.

Internationale Initiatieven: Goed Begin, Maar Niet Genoeg

De EU en de Verenigde Staten lanceerden in 2021 samen de Global Methane Pledge, met als doel: 30% minder methaanuitstoot tegen 2030. Inmiddels doen 155 landen mee, maar deze afspraken dekken nog altijd maar 13% van alle wereldwijde methaanuitstoot. Zolang grote uitstoters niet meedoen, blijft het dweilen met de kraan open.

Concrete Stappen voor Nederland

• Technologische innovatie: Sneller overstappen op lekvrije gaskranen en sensoren in de energiesector, bijvoorbeeld bij NAM-locaties.
• Veehouderij verduurzamen: Investeren in nieuwe stalsystemen en voer dat minder methaan oplevert – zie de proeven in Brabant en Friesland.
• Bewustwording vergroten: Methaan moet meer op de radar komen van burger tot beleidsmaker. Concrete cijfers en doelstellingen helpen daarbij.

Wist u dat?

• Methaan blijft veel minder lang in de atmosfeer hangen dan CO₂, maar werkt intussen véél krachtiger.
• De helft van de mondiale opwarming sinds het begin van de industriële revolutie wordt volgens veel wetenschappers aan methaan toegeschreven.
• De meest effectieve reductie van methaanuitstoot levert binnen tien jaar al merkbare resultaten op voor het klimaat.

Conclusie: Tijd om Methaan Serieus te Nemen

Als we echt grip willen krijgen op klimaatverandering, moeten we onze blik verbreden. CO₂ mag dan de hoofdrol spelen in het publieke debat, maar methaan verdient minstens zoveel aandacht. Lokale innovaties gecombineerd met internationale samenwerking zijn nú nodig – niet pas over vijf jaar.

Wie weet: misschien wordt Nederland wél een van de koplopers in methaanreductie. Alleen dan kunnen we echt spreken van een gezonde, toekomstbestendige samenleving.