We vinden het vanzelfsprekend dat bomen planten altijd goed is voor het klimaat. Toch trekken onderzoekers van Stanford University in 2025 aan de bel: massaal en lukraak bebossen kan juist averechts werken. Ze baseren zich op lessen uit Chili, waar grootschalige herbebossing al sinds de jaren 70 in praktijk wordt gebracht.

De schaduwzijde van goedbedoeld bomen planten

Volgens het recente onderzoek leidt ondoordachte aanplant niet alleen tot onnodig verbruik van publiek geld; het kan zelfs de klimaatverandering verergeren. Hoe dan? Wanneer bossen worden aangeplant met slechts een of twee soorten bomen—vaak snelle groeiers als de Pinus radiata of eucalyptus—daalt de biodiversiteit dramatisch. Dergelijke monotone bossen nemen minder CO₂ op en verstoren het lokale ecosysteem. In Chili werd zelfs geconstateerd dat deze aanpak in sommige regio’s tot meer uitstoot van broeikasgassen leidde dan wanneer het land onbebost was gebleven.

Waarom gebeurt dit ook in Nederland?

Ook in Nederland zijn we druk met bomen planten. Projecten van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en lokale initiatieven zijn inmiddels niet meer weg te denken. Vaak gaat het om compensatie voor ontbossing door landbouw, stadsuitbreiding of de ever-nieuwe bedrijventerreinen tussen Utrecht en Rotterdam. Maar let op: er wordt soms gekozen voor snelle soorten of eenzijdige bossen, vooral daar waar schorskever-uitbraken en droogte ravages hebben aangericht—denk aan Gelderland, Drenthe en Brabant.

Wat werkt wél volgens experts?

• Variatie is alles: Kies altijd voor een mix van inheemse boomsoorten—eik, linde, beuk en berk, bijvoorbeeld. Dat bevordert biodiversiteit en een veerkrachtig bos, zeker in het Nederlandse landschap.
• Check de bodem: Stem het herstel af op lokale omstandigheden. Een nat veengebied in Friesland vraagt immers om andere bomen dan de Brabantse zandgronden.
• Werk samen met lokale natuurbeheerders: Zij kennen hun gebieden en weten wat wel en niet werkt tegen klimaatverandering.

Binnenkort een boom planten? Hier moet u op letten

Heeft u plannen om te helpen bij een aanplantproject of zelf bomen te planten in uw tuin? Kies dan bewust: ga voor soorten als de zomereik, lijsterbes of vuilboom. Vermijd uitheemse monoculturen die misschien snel groeien maar minder bijdragen aan natuur en klimaat. Kleine daden maken ook een verschil — zelfs de gemeente Amsterdam stimuleert dit jaar het planten van gevarieerde stadsbomen met de actie Groen Vooruit!

Wist u dit al?

Eén volwassen eik in Nederland herbergt meer dan 400 insectensoorten. Een monocultuur van populieren haalt dat bij lange na niet. Denken we dat bomen planten altijd duurzaam is? Alleen als we het slim aanpakken!