De zomer en zwemmen horen onlosmakelijk bij elkaar. Voor veel Nederlanders is een dagje naar het zwembad, natuurplas of de lokale recreatieplas dé manier om af te koelen tijdens hete dagen. Maar let op: de komende jaren kunnen steeds meer van deze populaire waterplekken verdwijnen of beperkt toegankelijk worden. Klimaatverandering zet deze sector namelijk flink onder druk.

Waarom uw favoriete zwemplek gevaar loopt

De gevolgen van klimaatverandering worden ook in Nederland steeds zichtbaarder. Lange periodes van droogte, hogere gemiddelde temperaturen en tegelijk hevige regenval: de balans raakt zoek. Dit leidt onder andere tot een tekort of verslechtering van de kwaliteit van zwemwater in plassen, meren en ook gemeentelijke buitenbaden.

• Minder wateraanvoer: Veel zwembaden zijn afhankelijk van lokaal oppervlakte- of grondwater. Bij droogte staan deze bronnen steeds vaker onder druk.
• Slechte waterkwaliteit: Warmere zomers veroorzaken een uitbraak van blauwalgen en bacteriën, wat zwemmen onveilig maakt – vooral voor kinderen en ouderen.

Misschien heeft u het de laatste jaren al gemerkt: borden “Zwemmen verboden” aan de Vinkeveense Plassen, sluitingen van het Amsterdamse Flevoparkbad door algengroei, of frequente updates op zwemwater.nl over gevaarlijke situaties bij het Rutbeek in Enschede. Het is inmiddels geen uitzondering meer.

Hoge kosten, minder inkomsten

Ook voor beheerders van zwembaden wordt de situatie steeds lastiger. Het op peil en schoon houden van het water vereist meer investeringen: denk aan moderne filterinstallaties, hogere energierekeningen en soms zelfs aanpassingen aan het hele beheerssysteem. Voor kleinere, gemeentelijke zwembaden zoals De Meent in Alkmaar of Zwembad de Vosse in Hillegom wordt het financieel bijna onmogelijk de deuren open te houden zonder steun van de overheid.

Regio’s die het nu al lastig hebben

De problematiek is nergens zo duidelijk als in de oostelijke provincies en Zeeland. Hier zijn de afgelopen droge zomers funest gebleken voor waterniveau en -kwaliteit. In het Twentse Hof van Twente moest het populaire buitenzwembad De Mors vorig jaar zelfs weken dicht door ernstige waterproblemen.

Wat kunt u doen (en wat gebeurt er al)?

• Kijk voordat u vertrekt altijd op zwemwater.nl voor de actuele waterkwaliteit.
• Ondersteun lokale initiatieven en acties voor schoner water en het behoud van natuurzwemplassen. Steeds meer gemeenten, zoals Utrecht en Amersfoort, werken aan innovatieve waterzuiveringsprojecten met steun van inwoners en lokale bedrijven.
• Overweeg duurzame alternatieven: zwemvijvers, natuurvriendelijke waterzuivering of zelfs een eigen dompelbad in de tuin met regenwateropvang.

De toekomst van zwemmen in Nederland

Het is duidelijk: de tijd dat elk dorp vertrouwde op een stabiel buitenbad of glasheldere zwemvijver is voorbij. Zonder nieuwe, duurzame oplossingen en de actieve betrokkenheid van iedereen – van de overheid tot de zwemmer zelf – dreigen veel zwemplekken te verdwijnen. Gelukkig ontstaan er steeds meer inspirerende initiatieven en denkt iedereen actief mee. Daar kunnen we trots op zijn, want samen houden we de zomerse verkoeling binnen bereik.