Tot voor kort veroorzaakten de Oostenrijkse activisten van de beweging Laatste Generatie felle discussies door zich aan de rijbaan vast te lijmen en zo het verkeer lam te leggen. Inmiddels heeft de organisatie aangekondigd al haar activiteiten te beëindigen. Volgens hun eigen verklaring ziet men geen perspectief meer om via deze protestvormen daadwerkelijk verandering op het gebied van klimaatbeleid te bewerkstelligen.

Klimaatprotesten in Oostenrijk behoren tot het verleden volgens Last Generation Austria.
Foto: Last Generation Austria

Waarom stoppen deze activisten?

De activisten blikken terug op een periode vol dreigementen, geweld, arrestaties en zelfs gevangenisstraffen. Volgens hen was er bij politici en de samenleving nauwelijks begrip voor hun acties. Na talloze blokkades en publieke debatten kiest de groep er nu voor te stoppen. “De weerstand is te groot, de hoop op echte doorbraken is verdwenen,” zo stellen zij.

Kritiek op Oostenrijkse klimaatbeleid

In hun slotverklaring laten de activisten weinig heel van de afgelopen twee regeringsjaren. Volgens Laatste Generatie liet de overheid enorme steken vallen in de aanpak van klimaatproblemen. Zulke ongezouten kritiek klinkt overigens steeds vaker, zeker met de recente droogte en hittegolven in delen van het land. Viennese beleidsmakers reageren echter vooral met het benadrukken van “order en veiligheid”.

Waarom kwam er zoveel weerstand?

De protesten—berucht vanwege het platleggen van verkeersaders en het blokkeren van drukke Pleinen in Wenen en Graz—zorgden voor de nodige ergernis bij inwoners. Veel mensen zijn nog altijd afhankelijk van fossiele brandstoffen, en zagen de acties als een directe aanval op hun dagelijkse leven. De activisten stellen dat deze houding bijdraagt aan klimaatverandering en haar dramatische gevolgen, zoals talloze slachtoffers wereldwijd.

En nu?

Officieel komt er een einde aan verdere acties onder de naam ‘Laatste Generatie’. Toch is de kans groot dat nieuwe burgerinitiatieven ontstaan. “Stoppen betekent ruimte maken voor iets nieuws,” aldus hun eigen boodschap op de website. Dit ‘iets nieuws’ zou volgens betrokkenen vooral lokaal en creatiever moeten zijn, met aandacht voor samenwerking in plaats van confrontatie.

• Lokale tips: Wilt u zich toch inzetten voor het klimaat? Kijk naar projecten als Natuurmonumenten of sluit aan bij regionale groepen zoals ‘Fossielvrij NL’.
• Praktisch advies: Kleine stappen zijn waardevol. Overstappen op een groen energiecontract of vaker de fiets pakken in steden als Utrecht, Amsterdam of Rotterdam, doet meer dan u misschien denkt.

De toekomst van klimaatprotest in Nederland?

De ontwikkelingen in Oostenrijk laten ook in Nederland stof opwaaien. Hier zijn acties van Extinction Rebellion en Greenpeace soms net zo spraakmakend, maar ook hier groeit de roep om dialoog. De grote vraag voor de komende jaren blijft: werkt polarisatie of moeten we met z’n allen zoeken naar nieuwe vormen van protest en beleid?

Hoe dan ook: de energietransitie blijft een van dé maatschappelijke thema’s in 2025. Heeft u zelf ideeën of raakt deze kwestie u? Deel ze gerust, in uw omgeving of online—alle beetjes helpen.