De uitstoot van methaan, een van de krachtigste broeikasgassen, bereikte in 2017 opnieuw een recordniveau – dat blijkt uit recente studies van internationale klimaatwetenschappers gepubliceerd in leidende tijdschriften. Helaas verwacht men dat deze trend zich, ondanks tijdelijke dalingen tijdens de COVID-19-pandemie, blijft voortzetten.

Vlam bij gaswinning (foto: Pixabay & Pexels)

Waarom methaan zoveel zorgen baart

Methaan draagt aanzienlijk bij aan de opwarming van de aarde. Waar de hoop bestaat dat we binnenkort het mondiale maximum aan CO2-uitstoot bereiken en deze door internationale klimaatakkoorden kan gaan dalen, nemen de methaanemissies juist verder toe. Vooral de landbouw (denk aan veeteelt) en het gebruik van fossiele brandstoffen zoals aardgas liggen hiervoor aan de basis.

Het verschil: CO2 stabiliseert, methaan stijgt

• CO2: De inspanningen van bijvoorbeeld de Nederlandse overheid en het klimaatakkoord van Parijs lijken bear vruchten af te werpen. Denk aan windparken op de Noordzee en de opkomst van elektrische auto’s op de A2.
• Methaan: Zowel wereldwijd als in Nederland zien we het tegenovergestelde: veehouderijen leveren hier een flinke bijdrage, net als de winning van olie en gas in Groningen.

Welke risico’s brengt overtollig methaan met zich mee?

Als de huidige uitstoot niet afneemt, voorspellen wetenschappers een gemiddelde wereldwijde temperatuurstijging van 1,5 tot 2 graden Celsius deze eeuw. Dergelijke opwarming kan in Nederland zorgen voor extremer weer – denk aan de enorme wateroverlast in Limburg in 2022 – en wereldwijd tot watertekorten, hittegolven en het verdwijnen van woongebied door stijgende zeespiegels.

Wat is methaan eigenlijk?

Methaan is een onzichtbaar gas en de belangrijkste component van aardgas, waarmee veel Nederlandse huishoudens warm worden gestookt en energie wordt opgewekt. Ook wordt het gebruikt als “groener” alternatief voor benzine, bijvoorbeeld in auto’s die rijden op CNG.

In de atmosfeer is methaan véél krachtiger dan CO2: over 20 jaar gerekend draagt het ruim 80 keer sterker bij aan de opwarming! Bronnen van methaan? Vooral veestapel, stortplaatsen, olie- en gasproductie, én natuurlijke bronnen zoals natte veengebieden.

Wat kunt u als inwoner van Nederland doen?

• Voeding: Minder rood vlees eten en vaker kiezen voor lokale, plantaardige alternatieven verlaagt de methaanvoetafdruk.
• Bewust energiegebruik: Overweeg zo veel mogelijk gasloos te wonen – check bijvoorbeeld het ‘aardgasvrij’ aanbod van uw gemeente of energieleverancier.
• Steun initiatieven: Van lokale boeren tot landelijke campagnes – projecten als ‘Boer zoekt Natuur’ en voedselcoöperaties helpen de overgang naar duurzamere landbouw te versnellen.

Een kans voor Nederland

De strijd tegen methaan biedt ons land kansen voor innovatie: van boerderij tot stad. Van nieuwe manieren om mest te verwerken tot startups die groene energie uit afval halen (denk aan Amsterdam Clean Energy Hub). Uw keuzes maken meer uit dan u denkt – samen kunnen we de opwarming vertragen.